Als je deeltjesfysica als een soort tak van sport ziet is deze reis naar CERN misschien wel de Olympische Spelen van de natuurkunde. Het CERN, met zes deeltjesversnellers, heeft wel een aantal records, het is het duurste en grootste door mensen gemaakte bouwwerk op aarde. Dus voor iedereen die hier meer dan gemiddelde interesse in heeft is daarom deze reis die het populair-wetenschappelijk tijdschrift New Scientist begin zomer naar het CERN van 3 tot en met 6 juni a.s. organiseert zowel een bijzondere kans als alternatief reisdoel om dit ‘wonder der techniek’ eens met eigen ogen te aanschouwen. Topwetenschappers in de theoretische en toegepaste fysica geven lezingen, heten de bezoekers welkom, introduceren en begeleiden de bezoeken aan de detectoren zoals de ATLAS en de CMS.
Destijds in 2014, toen deze reis naar CERN (Laboratoire européen pour la physique des particules, Europees laboratorium voor deeltjesfysica) voor de eerste keer werd georganiseerd, bezochten de deelnemers o.a. de ATLAS-detector. ATLAS is de grootste van alle zes detectoren en is grofweg het formaat van het paleis op de Dam in Amsterdam. Het is een van de twee bakbeesten die letterlijk alle deeltjes moet kunnen meten die bij een deeltjesbotsing ontstaan, het is een zogeheten ‘general purpose detector’. De CMS-detector (Compacte Muon Solenoïde) is net als ATLAS een deeltjesallesvreter. ATLAS en CMS vonden in 2012 samen het higgsdeeltje, dit door gigantische hoeveelheden deeltjesmetingen met elkaar te combineren.
Ook in juni 2019 staan deze detectoren weer op het programma. De reis trapt af op 3 juni 2019, vlucht KL 1927 (09.40 – 11.10 uur) van Amsterdam naar Genève. Een welkom wordt verzorgd op het CERN door Stan Bentvelsen, directeur van het Nederlands Instituut voor Kernfysica (Nikhef). Bentvelsen neemt de deelnemers mee in de wereld van CERN. Vervolgens zijn er lezingen en introducties van de rondleidingen. Auke Pieter Colijn houdt een lezing over donkere materie. Colijn was voorheen werkzaam op CERN en is nu verbonden aan de XENON-detector in Gran Sasso, waar hij speurt naar donkere materie. Er is een bezoek aan het LHCb experiment, een meer specifiek meetinstrument, die net als ATLAS en CMS in een honderd meter diepe grot aangesloten zit op de Large Hydron Collder en op zoek is naar het antwoord op een andere prangende natuurkundevraag: waar is alle anti-materie gebleven? Niels Tuning verzorgt het welkom en commentaar. Hij werkt als onderzoeker bij het Nikhef en is run coördinator bij het LHCb-experiment. Hoogleraar theoretische deeltjesfysica Erik Laenen van de Universiteit van Utrecht en Amsterdam geeft uitleg over zijn vakgebied de quantumchromodynamica, de theorie die de wisselwerking tussen quarks en gluonen beschrijft. Professor elementaire deeltjes fysica aan de Vrije Universiteit van Brussel Freya Blekman verzorgt het wetenschappelijk commentaar bij het bezoek aan de CMS detector. En vervolgens is er een bezoek gepland aan de Atlas detector o.l.v. Ivo van Vulpen (Nikhef). De bezoeken zijn allen onder voorbehoud. Donderdag 6 juni is de terugreis geboekt, dit met lijnvlucht KL 1934 (19.15 – 20.55 uur) brengt de deelnemers van Genève naar Amsterdam. Voor meer informatie over de reis en de prijzen zie hieronder:
Lezing Freya Blekman 13 april 2019
DOOR REDACTIE GALILEO 27/02/2019 – 08:49 LEZINGEN, NIEUWS
De deeltjesversneller op CERN: Wat, waarom en hoe?
hoogleraar bij de Vrije Universiteit Brussel en onderzoeker te CERN
Vraagt u zich ook af waarom en hoe de deeltjesversneller op CERN gebouwd is en wat onderzoekers van overal ter wereld doen bij dit ambitieuze project? Dan is dit de lezing voor u! De Large Hadron Collider deeltjesversneller is het spreekwoordelijke Zwitsers zakmes van de fysica, en kan worden gebruikt van alles van het begrip van de krachten die ons universum hebben gevormd (inclusief de fysica in sterren) tot de zoektocht of er nog meer deeltjes bestaan. Een van de natuurkundigen die de enorme detectoren die worden gebruikt op de botsingen te registreren van de deeltjesversneller heeft gebouwd is Freya Blekman. In deze lezing wordt niet alleen besproken wat de huidige kennis in de deeltjesfysica is en waarom dit ook voor sterrenkundeliefhebbers relevant is, maar zal de focus ook liggen op de sociale en humoristische aspecten van dit uitzonderlijke onderzoek, gedragen door een zeer diverse internationale wetenschappelijke gemeenschap en met als queeste het doel om de kleinste bouwstenen van het heelal te begrijpen of zelfs nog te ontdekken.
Klooster Wittem, Wittemer Allee 32, 6286 AB Wittem
14.00-16.00 uur, toegang gratis
ruime parkeergelegenheid tegenover het klooster
Dank voor deze tip over de lezing van 13 april a.s.