20 april 2024

Chang’e-4 ruimtevaartuig ontwaakt uit ultra-koude maannacht

De Chinese robotische maansonde Chang’e-4 landde op 3 jan. j.l. op de achterkant van de maan. De maanlander en de rover Yutu-2 gingen rond de 13e hun eerste maannacht tegemoet die 14 dagen duurde. Daarbij ging de Change’-4 in slaapmodus, daarbij ondersteund door een interne warmtebron waarop het ruimtevaartuig moest zien te overleven.  Dit weekend maakte het Chinese ruimteagenschap CNSA bekend dat de koude van de maannacht nog intenser is dan men dacht. De ruimtesonde mat een record temperatuur van een ijzige -190 graden Celsius. Dit laagte brekende temperatuur record wijst op de nog te ontdekken en te onderzoeken temperatuur verschillen die zich mogelijk voordoen tussen de voor- en achterzijde van de maan.  “Volgens de metingen van de Chang’e-4, is de temperatuur van deze wat vlakker aflopende maanbodem aan de achterzijde van de maan lager dan uit de verzamelde data van de Apollo maanmissies bleek voor wat betreft de voorzijde,” aldus luidde het commentaar dat de directeur van de Chang’e-4 missie Zhang He aan het Chinese persagentschap Xinhua News gaf.

 

Chang’e-4 panorama foto credits; CLEP / Wired

“Het temperatuurverschil heeft waarschijnlijk te maken met het verschil in de grondsamenstelling aan beide zijden. We moeten dit nog verder analyseren.” Het eerste bescheiden succes van de Chinese maan missie was eerder deze maand, de ontkieming van katoenzaadjes in de kleine biosfeer container waarin fruitvliegeitjes, gist, aardappel-, katoen- en koolzaadjes zaten, maar zodra de maannacht inzette begaven de plantjes het. Inmiddels zijn zowel de lander als de rover weer aan de praat en worden er voorbereidingen getroffen voor het verder exploreren en analyseren van de 170 km brede Von Kármán krater. Dit is een hele uitdaging. Aan deze zijde van de maan zijn er meer meteorietinslagen geweest dus de rover zal zich heel voorzichtig door het terrein moeten voortbewegen. De communicatie met het ruimtevaartuig loopt via de relay satelliet Quegiao (eksterbrug), deze verzorgt zowel data relay als het maken van foto’s.

China’s treft inmiddels voorbereidingen voor de eerste sample return missie, Chang’e-5. Deze zal het tot nu toe vrij onbekende gebied van de Rümker regio gaan verkennen in het noordwestelijk deel van de Oceaan der Stormen (Oceanus Procellarum), een missie die als alles volgens schema loopt eind dit jaar gaat plaatsvinden. Als deze missie slaagt zal het de eerste sample return missie  zijn sinds de Luna 24 sonde, een maan sample return missie (170.1 gram maansteen) van de voormalig Sovjet-Unie uit 1976. Dit is een uit wetenschappelijk oogpunt interessante regio daar men hier verwacht het jongste maanmateriaal aan te treffen en meer inzicht kan verschaffen in de vulkanische activiteit. Vervolgens zijn er nog drie maan missies na Chang’e-5 gepland, deze zouden allen eerste helft tweede decennium moeten plaatsvinden. Deze zullen ook een grotere raket nodig hebben, dit zal de Lange Mars 5 zijn die zijn debuut maakte in 2016 met twee succesvolle eerste vluchten. Helaas volgde er in 2017 een explosie met de lancering van een LM 5, vanwege problemen met de motoren van de eerste rakettrap. Maar, zo maakte CNSA ook recent bekend, is er een nieuwe test lancering in juli a.s. gepland en als dan alles goed gaat zal deze raket ook eind dit jaar gebruikt worden. De raket kan rond de 27.000 kg aan nuttige lading meenemen. De LM 5 zal ook de raket zijn die ingepland staat voor de eerste interplanetaire missie naar Mars die in 2020 zal plaatsvinden. Zijn lichtere broertje, de LM 5B zal worden ingezet om het volgende Chinese ruimtestation te bouwen. Bron: Wired

Share

Speak Your Mind

*