De toekomstige bewegingen van de melkweg, het Andromedastelsel en het Driehoeksstelsel. Credits: Orbits: E. Patel, G. Besla (University of Arizona), R. van der Marel (STScI); Images: ESA (Milky Way); ESA/Gaia/DPAC (M31, M33)
Sterrenkundigen hebben met behulp van de Europese Gaia satelliet bewegingen van sterren in het Andromedastelsel (M31) en het Driehoeksstelsel (M33) gemeten en met behulp daarvan zijn ze meer te weten gekomen over de toekomstige bewegingen van ons eigen Melkwegstelsel en het Andromedastelsel en het Driehoeksstelsel. Alle drie de stelsels maken deel uit van de Lokale Groep van sterrenstelsels – ze vormen de drie grootste sterrenstelsels van de groep – en ze staan zo dicht bij elkaar dat ze elkaar gravitationeel beïnvloeden. Gaia richt zich vooral op de sterren in de Melkweg (de vorig jaar verschenen tweede database van Gaia bevatte de gegevens van meer dan 1,3 miljard sterren), maar met deze ruimtetelescoop kon men ook duizenden sterren in het Andromedastelsel en het Driehoeksstelsel meten. Dat leverde informatie op over de beweging van die sterren in de sterrenstelsels én over de beweging van de stelsels zelf (zie de afbeelding hieronder, waarin je M31 ziet).
Credits: ESA/Gaia (star motions); NASA/Galex (background image); R. van der Marel, M. Fardal, J. Sahlmann (STScI)
Dat heeft het volgende opgeleverd:
- Het Driehoeksstelsel valt naar het Andromedastelsel toe. En da’s voor het eerst dat dat gebeurt, het Driehoeksstelsel blijkt geen lange baan rondom het Andromedastelsel te hebben, zoals eerder werd gedacht. Zoals je aan de figuur hierboven ziet, waarin de beweging van het Driehoeksstelsel met een groene lijn is weergegeven, leidt het niet tot een botsing met het Andromedastelsel, want dat is weer bezig om richting het Melkwegstelsel op te trekken, de rode resp. de blauwe lijnen.
- En over die botsing van Melkwegstelsel en Andromedastelsel heeft men berekend dat deze niet over 3,9 miljard jaar zal plaatsvinden, maar 600 miljoen jaar later, dus over 4,5 miljard jaar – pakweg het moment dat ook de zon ophoudt men z’n huidige verbranding van waterstof in het centrum en dat ‘ie een rode reus zal worden.
In het tijdschrift The Astrophysical Journal verscheen dit artikel over de Gaia-waarnemingen aan M31 en M33 en de gevolgtrekkingen daaruit. Bron: ESA.
