16 april 2024

Middelgroot zwart gat ontdekt, die zich schuilhield in de buurt van het superzware zwarte gat Sgr A*

Impressie van het zwarte gat in de gaswolk HCN–0.009–0.044. Credit: NAOJ

Een team van Japanse sterrenkundigen is er in geslaagd om met de ALMA (Atacama Large Millimeter/submillimeter Array) in Chili een middelgroot zwart gat te ontdekken dat zich schuilhield in de buurt van centrum van onze Melkweg. Zwarte gaten zelf zenden geen licht uit en als ze geen actieve accretieschijf om zich heen hebben vallen ze ook niet op. Maar Shunya Takekawa (National Astronomical Observatory of Japan) en z’n team keken met ALMA naar de gaswolk HCN–0.009–0.044 in het sterrenbeeld Boogschutter en uit de bewegingen van die wolk konden ze afleiden dat die beweging veroorzaakt moest worden door iets dat 30.000 keer de massa van de zon heeft en dat kleiner is dan ons zonnestelsel. Dat moet wel een zwart gat zijn. Er zijn stellaire zwarte gaten, met massa’s tussen de 5 en 10 zonsmassa, er zijn superzware zwarte gaten, zoals Sagittarius A* (kortweg Sgr A*) in het centrum van de Melkweg, die meer dan vier miljoen zonsmassa’s telt, en er is een middencategorie van zwarte gaten die honderden tot duizenden keer zo zwaar als de zon is.

De beweging in de gaswolk HCN–0.009–0.044. Credit: Takekawa et al.

Het zwarte gat bij HCN–0.009–0.044 is zo’n middencategorie geval, een ‘intermediate-mass black hole’ (IMBH), zoals ze dat noemen. En hij staat ook nog dicht bij Sgr A*, slechts 20 lichtjaar er vandaan (voor ons 28.000 lichtjaar ver weg). Men denkt dat in de toekomst de twee zwarte gaten zullen versmelten en dat Sgr A* door dit soort gebeurtenissen steeds groter wordt. Het is overigens niet voor het eerst dat er middelgrote zwarte gaten in de buurt van Sgr A* worden gevonden. Drie jaar terug vonden (alweer) Japanners een exemplaar van maar liefst 100.000 keer de massa van de zon bij Sgr A*.
Hier het vakartikel over de ontdekking van het zwarte gat, dat op 20 januari 2019 verscheen in The Astrophysical Journal Letters. Bron: ALMA.

Share

Speak Your Mind

*