Site pictogram Astroblogs

Het zwaarste bekende superzware zwarte gat in het heelal: TON 618

Impressie van het zwarte gat in TON 618. Credit: Space Engine.

Dat de superzware zwarte gaten in de kernen van sterrenstelsels héél zwaar kunnen worden dat wisten we al en dat ze steeds groter worden doordat ze niet alleen materiaal vanuit de omgeving opslorpen maar dat ze ook groeien door botsingen met andere superzware zwarte gaten van andere sterrenstelsels wisten we ook wel. Maar dat ze zó zwaar kunnen worden als het ultramassieve zware zwarte gat in de quasar TON 618 dat was in ieder geval mij tot voor kort niet bekend (ik leer nog iedere dag, hihihi). Ik had in 2012 al eens geblogd over de moloch in de kern van NGC 1277, die 17 miljard keer zo zwaar als de zon zou zijn. En in 2015 had ik een andere blog, waarin ik schreef dat theoretici berekend hadden dat 50 miljard zonsmassa zo’n beetje het maximum zou moeten zijn van de massa van superzware zwarte gaten. Maar wat wil nou het geval met dat ultramassieve zwarte gat in TON 618: dat blijkt – hou je vast – maar liefst… 66 miljard zonsmassa zwaar te zijn! TON 618 ligt in het noordelijke sterrenbeeld Jachthonden (Canis Venatici), 10,4 miljard lichtjaar van ons vandaan. Hier een lijstje met de top van de zwaargewichten.

De waarnemingshorizon van TON 618 is 1300 AE. Credit: Antonio Paris on Twitter

De massa van het zwarte gat in TON 618 hebben ze kunnen bepalen door de breedte van de emissielijnen in het spectrum van de quasar nauwkeurig te bepalen. Die breedte is een maat voor de snelheid waarmee het gas in de quasar rond het zwarte gat draait en die snelheid is vervolgens weer een maar voor de massa van het zwarte gat. Hier het vakartikel over die bepaling, voor de liefhebbers. Een massa van 66 miljard zonsmassa – ver boven dat theoretisch maximum dus, dat kan in de prullenbak – betekent dat de waarnemingshorizon (Engels: ‘event horizon’) maar liefst 1300 AE is, 1300 keer de afstand aarde-zon. Die horizon is de grens waarbinnen de ontsnappingssnelheid groter wordt dan de lichtsnelheid en niets meer kan ontsnappen, zelfs licht niet. Zie de afbeelding hierboven, waarin dat geïllustreerd wordt. Oha ja, voor de vergelijking: Sgr A*, ons eigen superzware zwarte gat in ons eigen Melkwegstelsel, is ongeveer 4,3 miljoen keer zo zwaar als de zon. TON 618 is ruim 15.000 keer zo zwaar als Sgr A*. Bron: Wiki.

FacebookTwitterMastodonTumblrShare
Mobiele versie afsluiten