29 maart 2024

Galactische balk in centrum Melkwegstelsel voor het eerst zichtbaar gemaakt met Gaia DR2 data

Credit: Gaia/PanSTARRS-1/2MASS/AllWISE

Een internationaal team van sterrenkundigen (o.a. Universiteit van Leiden) is er voor het eerst in geslaagd om de galactische balk van het centrum van ons Melkwegstelsel duidelijk in beeld te krijgen. Dat ons Melkwegstelsel een centrale balk heeft en dat het daarmee een balkspiraalstelsel is was al langer bekend, maar nooit eerder was die balk direct zichtbaar gemaakt, vanwege de afstand en de vele gas- en stofwolken die het zicht op het centrum verhullen. Wat de sterrenkundigen hebben gedaan is om de tweede dataset (DR2) van de Europese Gaia satelliet, gecombineerd met gegevens van andere instrumenten (PanSTARRS-1, 2MASS en AllWISE), te analyseren en een kaart te maken van de exacte posities en afstanden van sterren in de richting van het Melkwegcentrum.

Impressie van ons Melkwegwegstelsel van boven gezien. De lokatie van de zon is weergegeven. Credit: NASA/JPL-Caltech/R Hurt, SSC/Caltech.

In eerste instantie had men daarvoor de gegevens van 265 miljoen sterren, maar omdat een deel van die sterren afviel vanwege de criteria die de sterrenkundigen hanteerden hield men er 137 miljoen over. Die heeft men geplot om een driedimensionaal beeld te krijgen van de verdeling van sterren en daaruit kwam de afbeelding die bovenaan te zien is. De donkere wolk links is alles rondom de zon, die in het midden van de paarse wolk staat. Rechts daarvan (bij de galactische coördinaten X en Y is 0) zie je een balk – yep, dé galactische centrale balk, die als een ‘overdensity’ tevoorschijn komt. De lengte ervan is naar schatting zo’n 4 kpc, da’s 13.000 lichtjaar. Ten opzichte van het azimuth van de zon maakt de balk een hoek van 40°. Hier het vakartikel over de waarneming aan de balk. Bron: de tweet hieronder.

Share

Speak Your Mind

*