28 maart 2024

Ster J1124-4535 blijkt van intergalactische oorsprong

Astronomen hebben met behulp van de Chinese Large-Sky Area Multi-Object Fiber Spectroscopic Telescope (LAMOST) een ster in de Melkweg ontdekt die er van oorsprong niet thuishoort. Officieel bekend als J1124 + 4535, heeft de ster een chemische samenstelling die anders is dan alle andere die men ooit in ons ’thuis’ Melkwegstelsel heeft waargenomen, wat suggereert dat het een intergalactische indringer is die mogelijk afkomstig is uit een dwergstelsel dat werd opgeslokt door de Melkweg. De ster in kwestie kwam voor het eerst onder de aandacht van astronomen door middel van een onderzoek uitgevoerd door de LAMOST. De telescoop*, gevestigd in het Chinese Xinglong station in de oostelijke provincie Hebei, kan astronomen helpen de chemische samenstelling van sterren te achterhalen door het spectrum van hun licht te analyseren.

Computer simulatie van een spiraalstelsel zoals onze Melkweg, dat zich vormt. Deze simulatie suggereert dat de buiten halo formeert uit sterren van andere melkwegen. Credit Takayuki Saito, Takaaki Takeda, Sorahiko Nukatani, 4D2U project, NAOJ

Door de LAMOST-waarnemingen en een follow-up met de Subaru-telescoop in Japan, bleek J1124 een relatief lage hoeveelheid magnesium en een hoog niveau europium te hebben. Deze bijzondere chemische samenstelling lijkt tot nu toe uniek te zijn voor deze ster, in vergelijking met de rest van de Melkweg. Dat gezegd hebbende, zijn er eerder andere sterren gevonden met dit soort composities – gewoonlijk niet hier in de buurt. In feite zijn ze relatief gebruikelijk in dwergsterrenstelsels, waar stervorming langzamer gebeurt dan in grotere sterrenstelsels zoals de Melkweg, waardoor sterren met verschillende hoeveelheden chemicaliën worden bezaaid. Dat suggereert dat J1124 is gevormd in een dwergstelsel dat later werd geabsorbeerd door onze Melkweg. Dit soort galactische samensmeltingen gebeurt de hele tijd. De nasleep van botsingen tussen de Melkweg en kleinere sterrenstelsels is overal om ons heen zichtbaar, en nog veel meer worden er in de toekomst voorspeld – met als hoogtepunt een samensmelting tussen de Melkweg en Andromeda in ongeveer vier miljard jaar tijd. J1124 + 4535 is niet de eerste intergalactische ster die ontdekt wordt terwijl hij naar de Melkweg toeraast . Sterren die met hyperversiteit** snelheden reizen, zijn vanuit andere sterrenstelsels naar de Melkweg geslingerd, met de Grote Magelhaense Wolk, een dwergstelsel dat om het onze draait, het meest waarschijnlijke punt van oorsprong. Bron; New Atlas, NAOJ, Subaru Telescope

Ster J1124-4535 ontdekt met een ongebruikelijke chemische compositie dat suggereert dat hij ontstaan is in een andere melkweg dan de onze. Credit; NAOJ

* LAMOST; de telescoop, ook wel de Guo Shoujing telescoop genoemd naar een 13e eeuwse Chinese astronoom, doet een vijf jarige spectroscopische survey van 10 miljoen sterren van de Melkweg alsook van miljoenen andere melkwegen.
** Een ster met hyperversiteit is een ster die met een zeer hoge snelheid (in de orde van 1000 kilometer per seconde) uit het midden van een melkwegstelsel wordt geëjecteerd als gevolg van interactie met een enorm centraal zwart gat. Het bestaan van sterren met hyperversiteit werd voor het eerst voorgesteld in 1988.
‘Evidence for the accretion origin of halo stars with an extreme r-process enhancement’, Qian-Fan xing, Satoshi Honda, e.a. Nature Astronomy, 29 april 2019.
Share

Speak Your Mind

*