Dankzij een nabije botsing van neutronensterren hebben wij goud, platinum en jodium

Een impressie van twee botsende neutronensterren. Credit: NASA/Swift/Dana Berry.

Twee sterrenkundigen – Imre Bartos (Universiteit van Florida) en Szabolcs Márka (Columbia Universiteit) – hebben met behulp van onderzoek aan meteorieten laten zien dat 0,3% van de zwaarste metalen in de aarde, waaronder goud, platinum, jodium en uranium, ontstaan moeten zijn in een nabije botsing van twee neutronensterren vóór de vorming van het zonnestelsel 4,6 miljard jaar geleden. Die twee neutronensterren moeten zo’n 1000 lichtjaar verwijderd zijn geweest van de gas- en stofwolk, waaruit later het zonnestelsel zou ontstaan. 80 miljoen jaar na de botsing – waarbij die zware metalen zich vormden door het zogeheten r-proces ^[1]zoals eerder ook al was vastgesteld bij de kilonova GW170817, ook twee botsende neutronensterren. – vormde het zonnestelsel zich, waaronder de planeten, en was de proto-planetaire wolk vervuild met de zware metalen van de botsende neutronensterren. Als die botsing vandaag zou plaatsvinden dan zouden we die op aarde kunnen zien, zélfs overdag, zoals uit onderstaande simulatie blijkt, links één dag na de botsing en rechts één week erna.

Credit: Gupte & Bartos 2019 | Lynn Palmer.

Bartos en Márka onderzochten de samenstelling van meteorieten, die uit de vroegste periode van het zonnestelsel stammen en die nog sporen van radioactieve isotopen en hun vervalproducten bevatten. Uit dat onderzoek én uit simulaties van de Melkweg kwam hetb scenario van de nabije botsende neutronensterren tevoorschijn. In Nature verscheen gisteren een vakartikel over de botsende neutronensterren.

Eh… daarover gesproken: LIGO heeft gisteren bevestigd dat er afgelopen maand (sinds 1 april) met de verbeterde LIGO-Virgo detector zwaartekrachtgolven zijn ontdekt van:

• een botsing van twee neutronensterren (op 25 april)
• een botsing van een neutronenster en een zwart gat (op 26 april)
• drie botsingen van twee zwarte gaten (diverse data)

Bij elkaar (tijdens O1, O2 en de nu lopende O3) hebben ze nu 13 keer zwaartekrachtgolven gedetecteerd van botsende zwarte gaten, twee keer van botsende neutronensterren en één keer van een mix van botsende neutronenster en zwart gat. Niet slecht. 😀 Zie al mijn eerdere blogs van de afgelopen maand hierover voor meer details.

Bron: Universiteit van Florida.

Gerelateerde Astroblogs:

Fysici poneren gedurfde hypothese over detectie buitenaards leven; Gebruikt ETI mogelijk kunstmatige zwarte gaten als quantumcomputers? Vanaf welke afstand tot de aarde zijn kilonovae veilig en wanneer niet? BlackGEM-telescopen op de La Silla-sterrenwacht in Chili officieel geopend