28 maart 2024

Koele, gasachtige ring ontdekt met ALMA rondom superzwaar zwart gat Sgr A* van de Melkweg

Credit: NRAO/AUI/NSF; S. Dagnello.

Sterrenkundigen hebben met behulp van de Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA), een netwerk van radiotelescopen op de Atacama hoogvlakte in Chili, een koele, gasachtige ring ontdekt rondom Sagittarius A* (kortweg Sgr A), het superzware zwarte gat in het centrum van het Melkwegstelsel. In de directe omgeving van Sgr A bevindt zich een accretieschijf van gloeiend heet materiaal, dat om het zwarte gat roteert en dat naar schatting zo’n tien miljoen graden heet is. Die schijf proberen ze met de Event Horizon Telescope (EHT) te fotograferen, maar dat kunstje hebben ze tot nu toe alleen met het zwarte gat M87* in het centrum van het elliptische sterrenstelsel M87 geflikt. Maar verderweg van Sgr A* hebben ze nu met ALMA radiostraling gedetecteerd van een ‘koele’ ring van waterstofgas, die naar schatting 1000 graden heet is en en die een honderdste van een lichtjaar van het zwarte gat verwijderd is. Hieronder zie je een foto van die ring (en bovenaan een artistieke impressie ervan), waarbij blauw het gas is dat naar ons toekomt en rood dat van ons vandaan vliegt, het plusje geeft aan waar Sgr A* zich bevindt

Credit: ALMA (ESO/NAOJ/NRAO), E.M. Murchikova; NRAO/AUI/NSF, S. Dagnello.

Op grond van de gemeten snelheid van het gas konden de sterrenkundigen vaststellen dat het gas om Sgr A* roteert. De massa van de ring wordt geschat op ongeveer een tiende de massa van Jupiter, da’s 1/10.000e de massa van de zon. In Nature verschijnt morgen een vakartikel over de ontdekking van de ring. Bron: NRAO.

Share

Comments

  1. Is al bekend of deze koele ring vergelijkbaar is met de ring rond M87, die ons laatst werd getoond?

  2. Hopelijk lukt dat met de EHT dus.

    En dat pluggen van je eigen website begint enorm irritant te worden. Ik ga er dus niet op in.

  3. Beste June en Arie, wij komen elkaar wellicht og te spreken als blijkt dat er geen fermion accretie door het zwarte gat is waar te nemen, en alles wordt verwerkt in de plasma jets.

    • Dergelijke accretieschijven zijn al ruim aangetoond. Zie dit artikel. (En er is nu zelfs een foto van.)

      En het gebruik van de term “fermion” in deze context is nogal misplaatst: zwaartekracht maakt geen onderscheid tussen de waterstofisotopen protium (een fermion) en deuterium (een boson).

Laat een antwoord achter aan leo vuyk Reactie annuleren

*