Credit: ESO and S. Haffert (Leiden Observatory).
Stofschijven rondom sterren, ook wel circumstellaire schijven genoemd, zijn al tientallen keren ontdekt, rondom jonge sterren, volwassen sterren, bruine dwergen (mislukte sterren) en witte dwergen (de laatste stadia van sterren). Voorbeelden ervan hebben we al vaak voorbij zien komen op de Astroblogs, zoals Beta Pictoris en PDS 70. Dat laatste systeem kwam vorige week nog in het nieuws, want in die stofschijf heeft men twee puinruimende exoplaneten ontdekt, PDS 70b en c. Hierboven zie je die twee jonge exoplaneten, de ster PDS 70 hebben ze afgedekt om de veel minder lichtsterke planeten te laten zien en die staat op de plek van het sterretje. PDS 70b zie je linksonder op de foto en die is 4 tot 17 keer zo zwaar als Jupiter, PDS 70c (rechtsboven) is 1 tot 10 keer zo zwaar.
Artistieke weergave van de ster PDS 70 met de twee groeiende protoplaneten, PDS 70b en c. Credit: STScI.
Van die twee is PDS 70b interessant, want er is een mogelijkheid dat sterrenkundigen daar om die planeet een stofschijf hebben gevonden, een circumplanetaire stofschijf. Als dat inderdaad het geval is dan zou dat de eerste ontdekte circumplanetaire stofschijf ooit zijn. En zoals circumstellaire stofschijven de geboorteplaats zijn van planeten, zo zijn circumplanetaire stofschijven de geboorteplaats van… exomanen. Een team sterrenkundigen onder leiding van Valentin Christiaens (Monash University in Australië) heeft de planeet bestudeerd met behulp van de VLT in Chili en daarbij maakten ze gebruik van het SINFONI (Spectrograph for INtegral Field Observations in the Near Infrared) instrument dat aan de VLT verbonden is. Dat leverde deze foto op, waarin je ter vergelijking ook de omvang van het zonnestelsel ziet.
Credit: V. Christiaens et al./ ESO.
PDS 70b staat op ongeveer 3,2 miljard km van z’n ster, vergelijkbaar met de baan van Uranus om de zon. Er is op de foto een soort van spiraalarm te zien en dat zou er volgens de sterrenkundigen op kúnnen wijzen dat deze spiraalarm een CPD (circumplanetary disk) rondom de planeet voedt. Er is ook de mogelijkheid dat de planeet een atmosfeer heeft die aan het opzwellen is. Of dat er een combinatie van die twee is. Vervolgonderzoek moet duidelijk maken wat hier precies aan de hand is. Hier het vakartikel over de waarnemingen aan PDS 70b. Bron: Centauri Dreams.
Speak Your Mind