19 april 2024

Voor het eerst is de ‘warme’ gloed van de ringen van Uranus waargenomen

Credit: Edward Molter / Imke de Pater.

Sterrenkundigen zijn erin geslaagd om voor het eerst de ringen van Uranus direct waar te nemen en wel in het radio- en midden-infrarooddeel van het EM spectrum. Dat Uranus ringen heeft is al lang bekend, maar die eerdere waarnemingen – onder andere met de Hubble ruimtetelescoop – lieten de ringen alleen indirect zien, door middel van sterlicht áchter de ringen dat geblokkeerd werd. Nu heeft men met de Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA) en de Very Large Telescope (VLT), beiden in Chili, de ‘warmtestraling’ van de ringen waargenomen, de straling die in dat radio- en midden-infrarooddeel te zien is. Nou ja, het is maar wat je warmte noemt: de temperatuur van de ringen blijkt 70K te zijn, da’s zeventig graden boven het absolute nulpunt (-273 °C). Het ringensysteem van Uranus bestaat uit 10 dunne ringen, drie dikkere ringen en 13 maantjes die tussen die ringen door bewegen.

Het ringensysteem van Uranus. Credits: Imke de Pater / Seran Gibbard and Heidi Hammel / 2006)

De waarnemingen met ALMA en de VLT laten zien dat de helderste en dichtste ring, de Epsilon ring, afwijkt van de andere ringen in het zonnestelsel, ook van die van Saturnus. Alle ringen van Saturnus bestaan uit een reeks aan deeltjes, van  micrometer grootte tot rotsen, de ringen van Jupiter en Neptunus bestaan uit zeer fijn stofachtig materiaal. Epsilon daarentegen bestaat uit deeltjes ter grootte van een golfbal en groter.

Uranus’ ringen bij vier verschillende golflengten, waargenomen met ALMA en de VLT. Credit: Edward Molter, Imke de Pater, Michael Roman and Leigh Fletcher, 2019

Alle ringen van Uranus zijn dun en ijl, slechts 20 tot 100 km breed. Nog niet duidelijk is hoe de ringen ontstaan zijn. Het zou kunnen zijn dat een planetoïde of maan van Uranus te dicht bij de planeet kwam en uiteengereten werd door de getijdewerking, het kan ook overblojfsel zijn van het materiaal waaruit Uranus zelf 4,5 miljard jaar geleden ontstond. In The Astronomical Journal verscheen dit vakartikel over de waarnemingen aan de ringen van Uranus. Bron: Berkeley + Gizmodo.

Share

Speak Your Mind

*