29 maart 2024

Subaru heeft de buitenste grenzen van het Melkwegstelsel getraceerd

(Credit: Tohoku University

Japanse sterrenkundigen zijn erin geslaagd om met de Subaru telescoop op Hawaï de buitenste grenzen van het Melkwegstelsel te traceren. De Melkweg bestaat uit een schijf, waar onze zon deel van uitmaakt, en een grote bolvormige halo, waarin (voornamelijk oude) sterren en zo’n 150 bolvormige sterrenhopen in voorkomen (zie de afbeelding). De afstand van de zon tot het centrum van de Melkweg is 26.000 lichtjaar. De buitenste grenzen van de halo blijken op 520.000 lichtjaar afstand van het centrum te liggen, twintig keer de afstand zon-centrum. De omvang van de halo bepalen is een lastige taak, omdat de individuele sterren door de afstand zwak in helderheid zijn. Sterenkundigen gebruiken de zogeheten ‘blue horizontal branch’ (BHB) sterren en de RR Lyrae veranderlijke sterren als afstandsindicator en dankzij de Hyper Suprime-Cam (HSC) digitale camera verbonden aan de 8,2 meter Subaru Telescoop was men in staat die sterren in de buitenste regionen waar te nemen.

De BHB en RR Lyrae veranderlijkenn in het befaamde Herzsprung-Russel diagram. De zon behoort tot de ‘Main sequence’. Credits: Fukushima et al / SEDS.

Dankzij de spectra die men van de sterren kon maken was men in staat de BHB sterren en de RR Lyr veranderlijken te onderscheiden van objecten die erop lijken, zoals ‘blue straggler’sterren, wite dwergen, quasars en ver verwijderde sterrenstelsels. Naarmate je verder van het centrum van de Melkweg bent vindt er een geleidelijke verdunning van de sterren plaats, maar bij 520.000 lichtjaar merkten de sterrenkundigen een plotselinge scherpe daling van het aantal sterren. Dat blijkt de buitenste grens van de halo van de Melkweg te zijn (van gewone materie welteverstaan, die van donkere materie kan daar nog buiten liggen). De halo van het Andromedastelsel is iets groter, zo’n 538.000 lichtjaar. De Melkweg en het Andromedastelsel liggen zo’n 2,5 miljoen lichtjaar van elkaar verwijderd, dus de buitenste grenzen zijn pakweg 1 miljoen lichtjaar van elkaar verwijderd. Hier is het vakartikel van Fukushima et al, verschenen in de Publications of the Astronomical Society of Japan. Bron: Subaru.

Share

Speak Your Mind

*