Site pictogram Astroblogs

Sterrenkundigen hebben weer een look-a-like van Tabby’s Ster ontdekt, HD 139139

Impressie van de Kepler ruimtetelescoop. Credit: NASA and JPL-Caltech

Vorig jaar hadden we al een ster wiens lichtdips lijken op die van de beroemde Tabby’s Ster (a.k.a. Boyajian’s Star / KIC 8462852), dat was VVV-WIT-07, en nu is daar opnieuw zo’n look-a-like van Tabby’s Ster: HD 139139. Deze ster van spectraalklasse G (net als de zon), die ook wel bekend is als EPIC 249706694, staat op 350 lichtjaar afstand in het sterrenbeeld Slang en waarnemingen met de (inmiddels uitgeschakelde) Kepler ruimtetelescoop, gedaan tijdens z’n K2 missie, laten zien dat de ster, die feitelijk deel uitmaakt van een dubbelstersysteem, onverklaarbare dips in z’n lichtsterkte heeft. Andrew Vanderburg (University of Texas in Austin, VS) en z’n team doken in de gegevens van Kepler en daaruit kwam naar voren dat gedurende een waarneemperiode van 87 dagen in de lichtcurve van HD 139139 maar liefst 28 dips voorkwamen, die tussen de 45 minuten en 7,5 uren duurden en die op onregelmatige tijden voorkwamen (zie de afbeelding hieronder).

De lichtcurve van EPIC 249706694/HD 139139. Credit: S. Rappaport

In eerste instantie werd gedacht aan instrumentele fouten, maar nadere analyse laat zien dat de dips echt zijn. Het zou kunnen dat er ergens tussen de 14 en 28 exoplaneten rondom HD 139139 draaien, en al de lichtdips zouden dan veroorzaakt zouden worden door exoplaneten die net iets groter dan de aarde zijn, maar dat lijkt erg onwaarschijnlijk. Het zou ook kunnen dat HD 139139 omgeven is door een gordel van uiteengevallen planetoïden, maar die zouden dan toevallig allemaal puinwolken van dezelfde grootte en dichtheid moeten uitstoten en ook dat lijkt niet waatschijnlijk. Laatste verklaring is dat enorme zonnevlekken op de ster zelf de oorzaak zijn, maar ook dat lijkt niet waarschijlijk, want zulke vlekken verschijnen en verdwijnen niet op tijdschalen van enkele uren. Kortom, wat blijft er over als verklaring? Een Dyson sfeer van een Kardashev type II wellicht?

Voorstelling van een Dyson sfeer rondom een ster (Credit: Daniëlle Futselaar).

Hier het vakartikel over de waarnemingen aan HD 139139. Bron: Scientific American.

FacebookTwitterMastodonTumblrShare
Mobiele versie afsluiten