19 april 2024

Europa’s straal (1561,2 km) weten we dankzij een sterbedekking

Het pad van de bedekking door Zuid-Amerika heen. Credit: B.Morgado et al/ESA/Gaia.

Op 31 maart 2017 bedekte de maan Europa van Jupiter een ster (magnitude +9,5), gezien vanaf de aarde. Die bedekking werd waargenomen vanaf verschillende posities in Zuid-Amerika en het is dankzij die bedekking dat we nu heel nauwkeurig de straal van Europa kennen. Dankzij de eerste data release (sept. 2016) van de Europese satelliet Gaia, die sinds 2013 meer dan een miljard (!) sterren in de Melkweg aan het bestuderen is, wisten de sterrenkundigen dat deze bedekking eraan zat te komen en waar vandaan ze ‘m exact konden volgen. Dat deden ze op die 31e maart 2017 op acht verschillende locaties in Chili en Brazilië (zie de afbeelding hierboven). Door heel goed het licht van een ster te volgen als die gedurende korte tijd door een hemelobject op de voorgrond wordt bedekt kunnen de sterrenkundigen veel te weten komen over de straal, vorm en eventuele atmosfeer, ringen en uitgespuwde jets van dat object. In dit geval was men in staat om van Europa heel nauwkeurig z’n straal te meten: 1561,2 km. Europa bleek ook niet perfect rond te zijn, maar een ellipsoïde te vormen, met een lange as van 1562 km en een korte as van 1560,4 km. En dat allemaal voor een maan die op die dag 4,4657 AE van de aarde stond, da’s 665 miljoen km – niet slecht toch?

Credit: ESA/Gaia/DPAC; Bruno Morgado (Brazilian National Observatory/LIneA, Brazil) et al (2019).

Dankzij Gaia weten we dat er nog meer sterbedekkingen van manen van Jupiter aan zitten te komen (Europa (22 juni 2020), Callisto (20 juni 2020, 4 mei 2021), Io (9 en 21 september 2019, 2 april 2021) en Ganymedes (25 April 2021) – zie de afbeelding hierboven) en die zullen allemaal nauwkeurig op aarde gevolgd worden. Hier het vakartikel over de waarneming van de sterbedekking door Europa op 31 maart 2017, gepubliceerd in Astronomy & Astrophysics. Bron: ESA.

Share

Speak Your Mind

*