29 maart 2024

Grote exoplaneet ontdekt met een wel zeer langgerekte baan

De baan van HR 5183 b geprojecteerd op het zonnestelsel. Credit: W.M. Keck Observatory/Adam Makarenko.

Sterrenkundigen hebben een grote exoplaneet ontdekt – drie keer de massa van Jupiter – die een zeer langgerekte baan om z’n ster heeft. Hij heet HR 5183 b en z’n baan is zo elliptisch dat als ‘ie deel uit zou maken van ons zonnestelsel het binnenste deel zou liggen tot aan de planetoïdengordel (die ligt tussen de banen van Mars en Jupiter) en dat het buitenste deel tot ver buiten de baan van Neptunus zou liggen, de buitenste planeet in ons zonnestelsel. Er zijn wel vaker Jupiterachtige exoplaneten ontdekt met zeer eccentrische (=langgerekte) banen, maar die bevinden zich allemaal zeer dicht in de buurt van hun ster. HR 5183 b dus niet, die ligt ergens in de buitenregionen van de ster HR 5183 en dat maakt dan ook dat we hier niet met een Hete Jupiter van doen hebben. De planeet doet ongeveer 50 jaar over één omloop om de ster en da’s een record, nooit eerder werd een Jupiterachtige planeet ontdekt met zo’n lang ‘jaar’. De planeet werd ontdekt met de methode van de radiële snelheid van de ster, dat wil zeggen dat de aanwezigheid van de planeet werd verraden door de ster, die door de zwaartekrachtswerking van de planeet iets wiebelde – dat wiebelen zien de sterrenkundigen in het spectrum van de ster als een kleine rood- of blauwverschuiving, als de ster van ons vandaan resp. naar ons toe komt.

Men denkt dat HR 5183 b eerst een meer cirkelvormige baan om z’n ster had, omdat de stofschijf waaruit planeten ontstaan ook zo’n baan heeft, maar dat ‘ie door interacties met andere planeten of wellicht een andere ster die in de buurt kwam, in z’n huidige, eigenaardige baan terecht kwam. Hier het vakartikel over de waarnemingen aan HR 5183 b, te verschijnen in the Astronomical Journal. Bron: McDonald Observatorium.

Share

Comments

  1. Duurt te lang om daar op je volgende verjaardag te wachten Monique Rolling on the Floor Laughing

  2. Eigenlijk hoop je er op dat ze bij deze ster nog meer planeten vinden, en of die dan ook zo excentrisch ronddraaien?
    [ Of zouden evt. andere planeten in dit stelsel reeds met deze planeet zijn gebotst, zodat de baan van deze HR5183b mooi ‘schoon is geveegd’? ]

    Groet, Paul

    NB is er nog kans op dat HR5183b nabij het perihelium een komeetstaart vertoont, of is de (dag-)rotatie daar te hoog voor. 😕 😉

Speak Your Mind

*