28 maart 2024

Einstein Telescoop voor zwaartekrachtgolven in Limburg is stap dichterbij

Artist Impression Einstein Telescope, door Marco Kraan (Nikhef).

Om te onderzoeken of de bodem in Zuid-Limburg voldoende stabiel is om een Einstein Telescoop te kunnen huisvesten, zijn metingen verricht. Volgens dit eerste onderzoek lijkt de Limburgse grond ‘stil genoeg’ om de Einstein Telescoop te huisvesten. Verder onderzoek van de bodem is noodzakelijk om de geschiktheid definitief vast te stellen.

Einstein Telescoop

Vanwege de bijzondere bodemsamenstelling en de aanwezigheid van een aantal top onderzoeksinstituten en de hightech industrie is de grensregio van Zuid-Limburg één van de mogelijke locaties voor de Einstein Telescoop in Europa. Het instituut Nikhef werkt met instituten uit 6 andere landen aan het realiseren van een Europese Einstein Telescoop. De ambitie van Nikhef is daarnaast om samen met België en Duitsland te komen tot de kandidatuur van Nederland, in Zuid-Limburg. 13 september 2018 hebben de wetenschappelijke instituten uit de Euregio (waaronder ook alle Vlaamse en Waalse universiteiten) met Nikhef daartoe een samenwerkingsovereenkomst ondertekend. Inmiddels neemt de Universiteit Maastricht hierin een leidende rol met de inrichting van een wetenschappelijke groep en de ETpathfinder, de testfaciliteit voor de Einstein Telescoop, in Maastricht.

Impressie van GW 170817, de botsing van twee neutronensterren, waarbij ook zwaartekrachtgolven werden geproduceerd, opgevangen door LIGO en Virgo. Credits: NASA’s Goddard Space Flight Center/CI Lab

Eerste Onderzoekresultaten

De meetopstelling omvatte een sensor aan de oppervlakte en één op 250 meter diepte. Op basis van de eerste metingen zou, volgens de huidige inzichten, de Einstein Telescoop gerealiseerd kunnen worden in de Euregio Meuse-Rhine met de vereiste gevoeligheid in het gewenste frequentiebereik, mits de gemeten seismische ruis in Terziet representatief is voor de regio en mits de zogenaamde active gravitational gradient noise (GGN) cancellation toegepast kan worden. Om deze voorbehouden te elimineren, is thans een uitgebreid geologisch en seismisch onderzoek van de regio in voorbereiding (E-TEST, looptijd 2020-2022) en doet Nikhef bij het observatorium VIRGO in Italië uitgebreid onderzoek naar deze active GGN cancellation (afronding eind 2021). Daarmee zal tegen het eind van 2022 de geschiktheid van de site voor de Einstein Telescoop definitiever vastgesteld kunnen worden.

Het onderzoek sterkt onze verwachtingen. De Einstein Telescoop vestigen in de grensregio van Zuid-Limburg betekent een grote impuls qua werkgelegenheid en fundamenteel wetenschappelijk onderzoek voor Nederland, België en Duitsland. Einstein Telescoop zal als een magneet fungeren voor topwetenschappers en studenten. Ik ben dan ook verheugd over deze eerste onderzoeksresultaten, waarbij ik mij realiseer dat nog vervolgstudies nodig zijn.” Gedeputeerde Joost van den Akker (Economie, Onderwijs en Sport).

Nationale afweging

De afweging over de kandidatuur is voor Nederland op nationaal niveau belegd. 18 december 2018 en 14 mei 2019 heeft Ingrid van Engelshoven, Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, de Tweede Kamer geïnformeerd over de stappen die het Kabinet zet in het project de Einstein Telescoop en de mogelijke vestiging in de grensregio van Zuid-Limburg. Dit moet uiteindelijk landen in een Kabinetsbesluit. Voordat dit besluit genomen kan worden, moet volgens de Minister een gedegen afweging gemaakt worden op grond van de wetenschappelijke relevantie van deze onderzoeksfaciliteit, de fysieke geschiktheid van de bodem en een goede business case die gemaakt zal moeten worden met de buurlanden.

Meer informatie

Voor gedetailleerde informatie over het onderzoek verwijzen wij naar de notitie ‘Seismic characterization of the Euregion Meuse-Rhine in view of Einstein Telescope’. Bron: Provincie Limburg.

Share

Comments

  1. Maar wat betekend het voor het prachtige beschermde natuur gebied waar 100den jaren oude monumentale boerderijen staan? Wat betekend het voor de opbloeiende dieren gemeenschap?

    • Olaf van Kooten zegt

      Waarom zou dit hier invloed op moeten hebben? Volgens mij neemt de telescoop (feitelijk een serie detectors) heel weinig ruimte in beslag aan het oppervlak.

    • In aanvulling op wat Olaf zegt: het meeste van de Einstein Telescoop is ondergronds, dus de natuur blijft intact.

      • Een 3 hoek van 3 buizen van ieder 10 km lang en enkele meters doorsnee en 1 hoofd station ter hrote van een huis. En 2 detection chamers ter grote van een bungalow. Om te weten of de grond geschikt worden er nu explosie tests gedaan in o.a. Terziet. Alleen al daardoor kunnen huizen nabij beschadigen. Alles wat ondergrond gebouwd moet worden komt er niet zomaar. Daar zal de omgeving voor verziekt worden. Dat stilte gebied waar bewoners geen bomen mogen kappen. Waar huizen staan van meer als 300 jaar oud.

        • Volgens mij hebben ze in Amsterdam een complete Metrolijn onder het oude stadscentrum aangelegd, waarbij alles boven de grond gewoon bleef staan. Kostte wel een paar centen, maar technisch allemaal goed te doen. Maar goed, ik ben geen bouwkundige, dus wellicht dat er in Limburg op een andere manier moet worden geboord, dat kan ik niet beoordelen.

Laat een antwoord achter aan Olaf van Kooten Reactie annuleren

*