Chandra heeft de klonterigheid van het restant van de Tycho supernova in beeld gebracht

In november 1572 verscheen in het sterrenbeeld Cassiopeia een supernova, die onder andere door de Deense sterrenkundige Tycho Brahe werd waargenomen, de laatste grote sterrenkundige die nog zonder telescoop waarnemingen deed. Tycho bemerkte dat de ster helderder was dan alle andere sterren aan de hemel inclusief Sirius en zelfs helderder dan Jupiter. De maximale helderheid van de supernova lag dicht bij die van Venus, rond de magnitude -4 en hij was twee weken lang overdag te zien met het blote oog. Nu weten we dat die ‘nieuwe ster’, zoals Brahe ‘m noemde (wij noemen hem Tycho’s supernova), een type Ia supernova was, een exploderende witte dwergster, die door masssatoevoer van een partnerster te zwaar is geworden. Het restant van die supernova kennen we, 3c 10, een klonterige uitdijende nevel 13.000 lichtjaar van ons vandaan. Die klonterigheid is prachtig in beeld gebracht door de Chandra röntgen-ruimtetelescoop van de NASA, die ‘m onlangs heeft gefotografeerd. Het resultaat daarvan zie je hierboven. Op basis van de waarnemingen met Chandra hebben de sterrenkundigen kunnen vaststellen dat die klonterigheid een rechtstreeks gevolg is van de explosie van de witte dwerg in 1572.

Een team sterrenkundigen onder leiding van Gilles Ferrand of RIKEN in Saitama, Japan, heeft een driedimensionaal model van de supernova kunnen maken en dat model zie je hierboven (plus de mal van het model). Hieruit blijkt dat de thermonuleaire explosie van de witte dwerg asymmetrisch moet zijn verlopen en dat heeft geleid tot de door Chandra mooi in beeld gebrachte klonten in 3C 10. Hier en hier twee vakartikelen over de waarnemingen aan het restant van Tycho’s supernova én het driedimensionale model ervan. Bron: Chandra + Wikipedia.