Megabotsing van vier clusters van sterrenstelsels door Chandra in beeld gebracht

Credit: X-ray: NASA/CXC/SAO/G.Schellenberger et al.; Optical:SDSS

Sterrenkundigen hebben met behulp van o.a. de Chandra röntgenruimtetelescoop van de NASA een megabotsing in beeld gebracht van vier clusters van sterrenstelsels. De vier clusters samen heten Abell 1758, gelegen op 3,2 miljard lichtjaar afstand in de richting van het noordelijke sterrenbeeld Jachthonden (Canis Venatici). Abell 1758 bestaat uit twee paren van clusters, elk bestaande uit honderden sterrenstelsels, waartussen zich heet gas en de onzichtbare donkere materie bevinden. Ieder cluster telt een paar honderd biljard aan zonsmassa. Het noordelijke paar clusters is zo’n 300 á 400 miljoen jaar geleden al langs elkaar gevlogen en dat zal in de toekomst nog een keer gaan gebeuren. Het zuidelijke paar nadert elkaar voor de eerste keer. Uiteindelijk zullen de vier clusters van Abell 1758 samensmelten tot één grote megacluster van sterrenstelsels en zal het één van de meest massarijke objecten in het heelal vormen. Hieronder een gelabelde versie van de foto, waarin met blauw-wit de röntgenstraling van het hete gas in de clusters te zien is.

Credit: X-ray: NASA/CXC/SAO/G.Schellenberger et al.; Optical:SDSS

In het noordelijke paar heeft men met Chandra ook een schokgolf ontdekt, die als een boeggolf van een boot door het hete gas vliegt – op de gelabelde versie is die aangegeven. Bij die schokgolf is de relatieve snelheid tussen de twee clusters 3 tot 5 miljoen km per uur. Verder heeft men gekeken naar de hoeveelheid metalen in de clusters, dat zijn de elementen zwaarder dan helium. In clusters die reeds een botsing (of nauwe passage) hebben ondergaan zijn die zware elementen meer gemixt en verspreid dan bij clusters die nog moeten botsen. En dat klopt: in het noordelijke paar bevinden de metalen zich tussen de centra van de clusters en links ervan, in het zuidelijke paar bevinden de metalen zich nog in het centrum.

Dit vakartikel over de waarnemingen aan Abell 1758 werd op 1 september gepubliceerd in The Astrophysical Journal. Bron: Chandra.

Gerelateerde Astroblogs:

Entropie is dé beslissende factor in de stervorming geweest afgelopen tien miljard jaar Voor het eerst is één enkele Baryonische Accoustische Oscillatie geïdentificeerd: Hoʻoleilana NASA’s Chandra heeft een onderpresterend superzwaar zwart gat ontdekt