28 maart 2024

Oeroude gaswolk laat zien dat de eerste sterren in het heelal zich snel vormden

Credit: Max Planck Society

Sterrenkundigen van het Carnegie instituut in de VS hebben een 13 miljard jaar oude gaswolk ontdekt, die laat zien dat de allereerste sterren in het heelal zich snel moeten hebben gevormd. In de vroegste periode van het heelal, toen er nog geen sterren waren, was het heelal gevuld met een hete wolk van waterstofgas, die neutraal geladen was (de lading van protonen en electronen was netto neutraal). Toen de eerste sterren vormden door de ineenstorting van gaswolken onder invloed van de zwaartekracht werden zwaardere elementen gevormd en toen die sterren na een korte, maar heftige levensduur als supernovae explodeerden vulden ze hun omgeving met die zwaardere elementen. Een team sterrenkundigen onder leiding van Eduardo Bañados heeft nu een gaswolk ontdekt met de Magellan telescopen van Carnegie’s Las Campanas Observatorium in Chili, een wolk die al 850 miljoen jaar na de oerknal voorkwam (de oerknal zelf vond 13,8 miljard jaar geleden plaats). Met die telescoop heeft men licht van een achter de gaswolk liggende quasar – P183+05 geheten – waargenomen, licht dat de chemische samenstelling van die tussenliggende gaswolk laat zien. Wat blijkt: die chemische samenstelling blijkt sterk te lijken op die van hedendaagse wolken, dus met een grote verscheidenheid aan elementen in de wolk, niet alleen van ‘pristine’ elementen, waterstof en helium, maar ook koolstof, ijzer, zuurstof en magnesium. Het laat zien dat toen de gaswolk zich 850 miljoen jaar na de oerknal vormde er al heel wat generaties sterren moeten zijn geweest, die zwaardere elementen produceerden en dat die allereerste generaties van sterren (de zogeheten Populatie III sterren) zich snel moeten hebben gevormd. Hier het vakartikel over de waarnemingen, verschenen in the Astrophysical Journal. Bron: Carnegie.

Share

Speak Your Mind

*