Rotatierichting van sterrenstelsels blijkt afhankelijk te zijn van hun massa

Het kosmische web van filamenten. Credit: ASTRO3D is the ARC Centre of Excellence for Astrophysics in 3 Dimensions.

Door 1418 sterrenstelsels te onderzoeken heeft een team van sterrenkundigen onder leiding van Charlotte Welker (ASTRO 3D / International Centre for Radio Astronomy Research (ICRAR)) ontdekt dat er een verband is tussen de rotatierichting van sterrenstelsels en hun massa. Het blijkt dat grote sterrenstelsels anders roteren dan kleinere stelsels. Bij de richting (linksom of rechtsom) moet je uiteraard een referentiekader hebben en dat wordt gevormd door het kosmische web van filamenten, het grote ‘geraamte’ van het heelal, dat bestaat uit zeer lange draden van (donkere) materie, gemiddeld zo’n 500 miljoen lichtjaar lang en 20 miljoen lichtjaar breed (zie afbeelding hierboven). Het zijn die draden waar de clusters van de sterrenstelsels zich bevinden en op de knooppunten van de filamenten bevinden de kernen van de clusters zich, daartussen zijn grote leegtes waar relatief weinig sterrenstelsels voorkomen. Het team bekeek die 1418 sterrenstelsels met de Sydney-AAO Multi-object Integral-field spectrograph (SAMI), verbonden aan de Anglo-Australian Telescope (AAT) in Australië en ze ontdekten dat de kleinere sterrenstelsels evenwijdig aan het meest nabije filament roteren, terwijl de rotatierichting van de grotere sterrenstelsels haaks staat op de filamenten ^[1]Ooit was die rotatierichting van sterrenstelsels ook onderwerp van onderzoek in de Galaxy Zoo..

Credit: ASTRO3D is the ARC Centre of Excellence for Astrophysics in 3 Dimensions.

De oorzaak van dit duidelijke verschil hebben ze ook al gevonden: zodra kleinere sterrenstelsels door de zwaartekracht naar de centra van de filamenten worden getrokken gaan ze botsen met andere sterrenstelsels. Daardoor groeien ze niet alleen uit tot grotere sterrenstelsels, maar het zorgt er ook voor dat hun rotatierichting verandert. En de 500 miljoen lichtjaar eh… eurovraag: welke kant uit draait het Melkwegstelsel? Die blijkt een rotatie te hebben die evenwijdig is aan het meest nabije filament. Alleen is ‘ie geen klein sterrenstelsel, maar een middelgroot sterrenstelsel – eentje die nog geen voorkeur heeft voor een evenwijdige of haakse richting. Kennelijk heeft ‘ie nog een paar botsingen voor de boeg om haaks op de filamenten te roteren. Hier het vakartikel over het onderzoek aan de rotatierichting van sterrenstelsels, verschenen in the Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. Bron: Science Daily.

Gerelateerde Astroblogs:

Kosmisch filament in beeld gebracht, dit keer zonder quasar als ‘straatlantaarn’ Voor het eerst is één enkele Baryonische Accoustische Oscillatie geïdentificeerd: Hoʻoleilana Sterrenstelsel waargenomen door Hubble dat ‘verboden licht’ uitzendt