29 maart 2024

Wellicht dat die 19 dwergsterrenstelsels toch donkere materie hebben

Credit: Qi Guo (Univ. Academia China de Ciencias, Pekín, China)

Twee weken geleden werd bekend dat Chinese sterrenkundigen gestuit waren op een klasse dwergstelsels zónder donkere materie. In een groep van 324 sterrenstelsels in de ALFALFA-catalogus vonden ze 19 dwergsterrenstelsels, waarvan de ‘dispersie’ of breedte van de HI-waterstoflijn (21 cm, zie de twee stelsels in hun spectrum hierboven) aangaf dat de volledige massa van de stelsels ‘baryonisch’ kan zijn, da’s gewone materie en géén donkere materie. Over dwergstelsels zonder donkere materie is al jaren een heftige controverse, zoals het geval van NGC 1052-DF2, waar door Van Dokkum et al veel onderzoek naar gedaan is en dat ook weinig donkere materie lijkt te bevatten. Maar nu blijkt dat die 19 dwergstelsels mogelijk wèl donkere materie bevatten. De Chinese groep, die onder leiding staat van Qi Guo (Univ. Chinese Academie van Wetenschappen, Beijing, China) is er van uit gegaan dat de dwergstelsels een bijna platte vorm hebben, dat bijna alle materie in een platte schijf zit – technisch gesproken: hun triaxialiteit b/a = 0,2, is laag (b=korte as, a=lange as). Een recente analyse van een tweetal sterrenkundigen, Jorge Sánchez Almeida (IAC en Univ. La Laguna, Spanje) en Mercedes Filho (Univ. Porto, Portugal) laat zien dat als de dwergstelsels niet plat zijn, maar bolvormig – als hun triaxialiteit b/a ~ 1.0 hoog is – dan kunnen ze wel degelijk ook donkere materie bevatten. Hier is hun vakartikel, geaccepteerd om te worden gepubliceerd in de RNAAS. Grote vraag is nu natuurlijk: wat is de vorm van deze dwergstelsels, zijn ze afgeplat of bolvormig? Wordt vast en zeker vervolgd. Bron: Francis Naukas.

Share

Comments

  1. Etienne Durinck zegt

    Uit wat zou deze donkere materie toch (allemaal) kunnen bestaan ?

  2. Er bestaat blijkbaar geen donkere materie zonder “gewone massa”, dat wordt telkens weer duidelijk bij nader inzien; er is dus een rechtstreeks oorzakelijk verband.

  3. Olaf van Kooten zegt

    Eigenlijk is het begrip “donkere materie” helemaal niet correct, we weten immers niet zeker of het wel materie is. Mijns inziens sou “donkere zwaartekracht” een betere benaming zijn.

  4. Bedoel je het niet andersom?
    Dat er geen gewone (baryonische) materie bestaat zonder DM!
    ( Of er ook ‘blote’ DM is, weten we niet, want we kunnen dat niet los detecteren. Baryonen zijn de sensor/verklikker. )

    Ik heb begrepen dat ons zonnestelsel al verklaard is zonder DM. En dat ook op Aarde zelf geen DM is, dus je stelling is tot op een schaal van 3000 tot ~50.000 AE onjuist: Kunnen Baryonen prima zonder DM.

    Groet, Paul. 🙂

    NB het zou geweldig zijn als er een rechtstreeks oorzakelijk kwantum(!) verband tussen baryonen Fz en DM Fz was… Dat zou er op duiden dat de theorie van de Zwaartekracht wellicht niet zou kloppen. 😉
    Maar ik geloof dat de kaart van de Baryon-verdeling over Het Al, anders is dan de verdeling van de DM. Jammer eigenlijk. 😉 🙂

  5. Maar alleen materie/massa geeft toch Zwaartekracht?
    ??

    Paul

    • Olaf van Kooten zegt

      Niet persee. Kijk maar naar MOND en andere theorieën van alternatieve zwaartekracht. Nu is MOND naar alle waarschijnlijkheid incorrect, maar ik vind dat we de mogelijkheid moeten openhouden dat donkere materie wellicht niet uit deeltjes bestaat.

      • Zo ook het geval met magnetische krachtlijnen, aantoonbaar met een kompas of ijzervijlsel, maar geen deeltje…

        • Daar lopen toch fotonen van magnetische Noord- naar Zuidpool?

          Wat kan anders de elektromagnetische kracht overbrengen? 😕
          (… en fotonen zijn deeltjes…min of meer. )

          Groet, Paul

          [ Me dunkt dat je een magnetisch veld dan ook kan blokkeren met een kooi van Faraday. ]

          • @Paul, alle elementaire deeltjes met een spin èn lading hebben een magnetisch momentum. Niet elementaire deeltjes zoals een proton of neutron hebben zowel spin als een netto lading nodig (i.e.de interne opbouw van quarks) om een magnetisch momentum te produceren. Fotonen zijn elementaire deeltjes met spin 1 maar hebben geen lading, ergo hebben geen magnetisch momentum en zijn dus immuun voor magnetisme. Er lopen dus geen fotonen van de noord naar zuidpool en v.v., aurora is een indirect zichtbaar effect door ionisatie van luchtmoleculen (zonneactiviteit) maar dat betekent dus niet dat fotonen de dragers van magnetisme zijn.

          • Wat brengt volgens jouw in een magnetisch veld dan wel de elektromagnetische kracht over. 😕

            Groet, Paul

            NB bij de magnetische deursluiting van mijn koelkast zie ik inderdaad geen ‘Noorderlicht’.
            Ik had dat ook niet verwacht. Maar er zijn wel meer fotonen die mijn ogen niet kunnen waarnemen. 😉

            [ Op een zelfde manier hoef je ook niet te verwachten dat het hypothetische Graviton -deeltje zelf een massa heeft, het hoeft alleen maar zwaartekracht over te brengen. ]

  6. Het geheim van DM zou wel eens in dit plaatje kunnen zitten, maar dan wel wat gemodificeerd. Gewone Baryonen en zwarte gaten trekken door zwaartekracht van allerlei (onzichtbare) Gluon/Quark combinaties aan (condensatie) die uit de plasmasoep zijn ontstaan dat overal in het heelal rondzwerft. https://cds.cern.ch/record/2025215

  7. “Kan”
    “Lijkt”
    “Van uit gegaan”
    “Kunnen”

    Dit begint langzaam aan te lijken op een reclame voor de Biostabil.

  8. Zou het, zolang alle pogingen om DM aan te tonen zijn mislukt, niet correcter zijn om ” toch donkere materie hebben” te vervangen door “er is toch een open variabele nodig om de vergelijkingen kloppend te krijgen “?

    • Dan krijg je MOND, de modified Newtonian Dynamics. Maar dat werkt alleen op de schaal van sterrenstelsels, niet groter.

      • Wybren de Jong zegt

        Citaat uit eerder blog van Arie:
        “Het mag vreemd klinken, maar het ontdekken van een sterrenstelsel zonder donkere materie is goed nieuws voor de modellen die uitgaan van het bestaan van donkere materie. Theorieën die zeggen dat er helemaal geen donkere materie bestaat, zoals de Modified Newtonian Dynamics (MOND) en de emergente zwaartekracht, zeggen dat de zwaartekracht anders werkt dan de wetten van Newton en Einstein zeggen en dat het lijkt alsof er donkere materie is. Maar zoals Van Dokkum zegt zou dat voor alle sterrenstelsels moeten gelden en dat zou je in alle sterrenstelsels schijnbaar donkere materie moeten zien. Oftewel “Alternatives to dark matter have trouble with this object”, zegt Van Dokkum.”

      • Nou Arie, het is niet de ene of de andere. Dat allebei niet kloppen, dat zou ook nog kunnen. Dat volgend jaar gaat blijken dat het toch echt anders zit. Lijkt mij een mooie wens om het nieuwe jaar mee te beginnen!

      • En MOND is sinds de vaststelling dat zwaartekrachtgolven zich gewoon met de lichtsnelheid voortplanten helaas ook “down the drain”. https://newscientist.nl/nieuws/neutronenstermeting-vermoordt-alternatieve-theorieen-kosmologie/

  9. Robert Heijd zegt

    Ik vind het ook prikkelend, dat donkere materie. Superzware zwarte gaten hebben wel bewezen tot gigantische dingen in staat te zijn, zoals bijvoorbeeld de enorme fermi bellen, de enorme lichtkracht van quasars, jets van een miljoen lichtjaar lang, ga zo maar door. Maar hoe ze op de rand van een sterrenstelsel de beweging van sterren zo sterk zouden kunnen beïnvloeden kan ik ook niet bevatten. Kennen jullie trouwens Physics Girl al op Youtube? Erg prettig om naar te kijken. Alvast fijne dagen aan iedereen!

    https://www.youtube.com/watch?v=c6Eq2sI1NDY

Laat een antwoord achter aan Etienne Durinck Reactie annuleren

*