28 maart 2024

Het volume van het heelal groeide in 2019 met 170 triljard kubieke lichtjaar

De schaal van het heelal logaritmisch weergegeven. Klik om te veruniversaliseren. Credit: Pablo Carlos Budassi – Wikipedia.

Blogger en sterrenkundige Ethan Siegel van Starts with a Bang heeft in een gisteren gepubliceerde post een mooi rijtje met data van de veranderingen die het heelal afgelopen kalenderjaar heeft ondergaan – het 2019e rondje om de zon sinds het begin van de jaartelling. Zoals dat de maan weer een paar centimeter verder van de aarde af staat, dat de zon 0,000000005% meer energie heeft geproduceerd, dat er in de Melkweg weer 0,68 zonsmassa aan nieuwe sterren is bijgekomen, enzovoorts. Eén getal wil ik met name noemen: die van de toename van het volume van het heelal in 2019. De straal van het heelal is, zoals ik meer dan tien jaar geleden al schreef, ongeveer 46,5 miljard lichtjaar. In 2019 nam de straal van het heelal toe met 6,5 lichtjaar – yep, meer dan 1 lichtjaar per jaar, u leest het goed. Doordat het heelal zo groot is betekent die toename van de straal dat het volume van het heelal met 170 triljard kubieke lichtjaar is toegenomen (mmmmm, leuke vraag voor een Astroquiz 2020 😀 ). Siegel noemt het ‘170 sextillion cubic light-years’. In de Amerikaanse notitie staat sextillion voor 10²¹. Wij noemen dat triljard (voorvoegsel: zetta). Honderdzeventig triljard lichtjaar³ erbij in één jaar tijd, niet slecht voor een heelal. In principe zou dat betekenen dat er dan 850 sterrenstelsels bij zijn gekomen, die we vanaf de aarde door die extra ruimte kunnen zien, maar in de praktijk kunnen we juist minder sterrenstelsels zien, omdat door de invloed van de donkere energie het heelal versneld uitdijt en steeds meer sterrenstelsels buíten het zichtbare deel van het heelal terecht komen. Da’s dan weer minder leuk. Bron: Starts with a Bang.

Share

Comments

  1. Zal wel een domme vraag zijn maar in welke ruimte dijt het heelal uit – en waar zijn de grenzen – het zijn niet voor te stellen getallen – een lichtjaar uitdijing per jaar – gaat er maar aan staan .

  2. Hi iedereen,

    Hoor altijd mensen zeggen dat de tijd naargelang je ouder word versnelt.
    Als het heelal versnelt, dan versnelt onze tijd ruimte ook, wilt dat dan zeggen dat onze tijd ook versnelt en hoe rap zal deze zijn?
    leven we binnen kort als een eendagsvlieg?

  3. Goedemorgen,
    Ik wil niet te veel modder in de soep gooien, maar is die straal van ~46 Miljard lichtjaar niet van het waarneembare heelal? En is het totale heelal niet mogelijkerwijs veel groter?
    ( Volgens een blog van 4 jaar terug factor 10^27 keer groter…
    https://www.astroblogs.nl/2016/03/28/hoe-groot-het-totale-heelal-het-heelal-buiten-het-waarneembare-heelal/ )

    Me dunkt dat het waarneembare heelal dan ook niet die genoemde “170 triljard kubieke lichtjaar” toeneemt, daar er steeds meer ‘nieuwe ruimte’ over de rand van het zichtbare heen schuift….
    Waar die 850 sterrenstelsel vandaan zouden moeten komen, is me dan ook een groot raadsel: ik vermoed dat juist de ‘stelsel-dichtheid’ van het waarneembare heelal afneemt. 😉

    Ik wens u nog een dag met veel denk- en reken-plezier. 🙂
    Groet, Paul

    • Paul, het klopt als een bus, het gaat om de straal van het zichtbare, waarneembare heelal. En daarom dus ook om de expansie in één jaar van dat deel van het totale heelal. Dat van die 850 extra sterrenstelsels is voor mij eerlijk gezegd ook een raadsel.

      • Peter van der Werf zegt

        De kosmische achtergrondstraling is een moment in de tijd, dus alle fotonen zijn op hetzelfde moment vertrokken. De fotonen die ons nu bereiken, hebben een langere weg afgelegd dan de fotonen die ons een jaar geleden bereikten. Dus de diameter van de CBR is iets groter geworden. Het grotere volume zal meer achtergrondstraling bevatten, die inmiddels is geëvolueerd tot sterrenstelsels.

  4. Maar Arie, die buitenste laag vliegt toch van ons weg met een snelheid van 6,5 lichtjaar/jaar. Deels snelheid door de ruimte (maximaal de lichtsnelheid) en deels expansie van de ruimte ( ~5,5 c ).
    Hoe kan het licht (van een stelsel) daar ooit nog bij ons aankomen?

    Mij dunkt dat een stelsel daar niet langer meer tot het zichtbare heelal hoort. 😕

    Waar maak ik de denk fout?

    Groet, Paul

  5. @Peter

    Me dunkt dat achtergrondstraling (CBR : fotonen!) niet evolueren tot baryonen, en dus ook geen stelsels of zelfs maar sterren. 😉
    Het kan wel zijn dat die CBR afkomstig is van baryonen of DM…

    Groet, Paul

    • Peter van der Werf zegt

      Ja, dat is inderdaad wat kort door de bocht Paul. Een betere omschrijving is wellicht, waar 13,8 miljard jaar geleden CBR was, daar zijn nu sterrenstelsels. Dat geldt voor ons eigen Melkwegstel en dat geldt ook voor de CBR.
      En deze stelsels staan “nu” op 46,5 miljard lichtjaar aan de rand van ons waarneembare universum. Maar dat “nu” zullen wij nooit kunnen zien ;-).

  6. Jan Klaasen zegt

    Volgens mij gaat hier iets mis. Als straal van 46.5 naar 53 lichtjaar gaat neemt volume toe met 2.2×10^5 lichtjaar.

    • “Volgens mij gaat hier iets mis. Als straal van 46.5 naar 53 lichtjaar gaat (…)”

      Maar dat gebeurde dus niet. De straal nam toe van 46.500.000.000 naar 46.500.000.006,5. Wie dan beide volumes narekent komt op een verschil van 1.76616 x 10^23, dus precies zoals Astroblogs zegt: ongeveer 170 x 10^21 kubieke lichtjaar erbij.

Laat een antwoord achter aan Obelix Reactie annuleren

*