16 oktober 2024

Wind blaast over Pluto door diens ijzige hart

Pluto gefotografeerd met LORRI van New Horizons. Onderaan het ijzige hart, Thombaugh Regio. Credit: NASA/Johns Hopkins University Applied Physics Laboratory/Southwest Research Institute.

Het ijzige hart van Pluto, in juli 2015 spectaculair vastgelegd met NASA’s New Horizons’ Long Range Reconnaissance Imager (LORRI), blijkt in Pluto’s ijle atmosfeer voor winden te kunnen zorgen. De Tombaugh Regio, zoals het beroemde hart heet – genoemd naar de ontdekker van Pluto, Clyde Tombaugh, bestaat uit stikstofijs. Onderzoek van de gegevens verzameld tijdens de passage van New Horizons op 4 juli 2015 langs Pluto laat zien dat het ijzige hart de circulatie in de atmosfeer van Pluto bepaalt. De ijle atmosfeer van Pluto – zo’n 100.000 keer minder dicht dan de aardse atmosfeer – bestaat voor het grootste deel uit stikstofgas, samen met kleine hoeveelheden koolmonoxide en het broeikasgas methaan. Bevroren stikstof bedekt ook een deel van het oppervlak van Pluto in de vorm van een hart, de genoemde Tombaugh Regio. Overdag, als Pluto door de ver verwijderde zon wordt ‘verwarmt’ zal een dunne laag van dit stikstofijs verdampen tot gas. ’s Nachts condenseert de damp en vormt opnieuw ijs. Elke reeks is als een hartslag die stikstofwinden rond de dwergplaneet pompt. Het blijkt nu dat die circulatie van winden tegengesteld is aan de rotatie van Pluto. Men noemt dat retro-rotatie. Pluto heeft een rotatie in oostwaartse richting, maar de wind op 4 km hoogte blijkt westwaarts te draaien, aldus de onderzoekers, die onder leiding stonden van Tanguy Bertrand (Ames Research Center van NASA in Californië). De stikstofwinden verspreiden warmte, ijskorrels en neveldeeltjes en dat veroorzaakt donkere strepen en vlaktes over de noord- en noordwestelijke gebieden op Pluto. In Journal of Geophysical Research: Planets (2020) is er een artikel over het onderzoek verschenen. Bron: Phys.Org.

Share

Comments

  1. Grappig om methaan op Pluto een broeikasgas te noemen.

  2. Wybren de Jong zegt

    Pluto is waarschijnlijk ontstaan als oceaan wereld, d.w.z. met een vloeibare watermassa aan het oppervlak.
    Dat heeft nieuw onderzoek uitgewezen, waar Phil Plait over schrijft in zijn blog:
    https://www.syfy.com/syfywire/did-pluto-start-hot-or-cold

Speak Your Mind

*