28 maart 2024

Komeet Y4 ATLAS in mei mogelijk zichtbaar met het blote oog

Komeet C/2019 Y$ ATLAS op 24 februari gefotografeerd. Hij stond toen in Grote Beer, vlakbij de Uilnevel (onderaan) en M108 (rechtsboven). Credit: Michael Jäger

Op 28 december 2019 werd door sterrenkundigen in het kader van de Asteroid Terrestrial-impact Last Alert System (ATLAS) survey een komeet ontdekt, C/2019 Y4 ATLAS genaamd. Nu twee en een halve maand later is de komeet van ongeveer magnitude 9, hetgeen betekent dat je ‘m in een redelijk grote telescoop al kunt zien. Maar de voorspellingen voor Y4 ATLAS zijn veelbelovend, want die zeggen dat de komeet half mei zo ongeveer +2m zou kunnen zijn, dus zichtbaar met het blote oog! Komeet Y4 ATLAS heeft bijna-parabolische baan om de zon die vergelijkbaar is met die van de ‘Grote komeet’ van 1844 (C/1844 Y1, ook wel genoemd Wilmot’s Komeet) en men denkt dan ook dat Y4 ATLAS daar een fragment van is.

De baan van komeet Y4 ATLAS door het zonnestelsel. Credit: NASA.

Op 31 mei 2020 bereikt ‘ ie z’n perihelium, het punt dat ‘ie het dichtste bij de zon staat (37 miljoen km). De NASA heeft berekend dat Y4 ATLAS op dat moment nog helderder dan Venus kan zijn, maar ja daar heb je niet zo veel aan als ‘ie gezien vanaf de aarde vlakbij de zon staat. Op 23 mei staat komeet Y4 ATLAS het dichtst bij de aarde, z’n afstand bedraagt dan 116,7 miljoen km. Hij is in Nederland zichtbaar van 19 tot 27 mei aan de ochtendhemel en van 19 tot 21 mei aan de avond hemel (zie de kaartjes hieronder). De komeet beweegt vóór de periheliumpassage onder andere door de sterrenbeelden Perseus en Stier.

Hieronder kaartjes van de komeet C/2019 Y4 (ATLAS) aan de ochtendhemel (links) en avondhemel (rechts), gericht op het gebied waar de komeet helderder is dan magnitude 8. De horizon, schemering (ruwweg) en planeetposities gelden alleen voor de datum en het tijdstip aangegeven in het kaartje; de positie van de komeet t.o.v. de sterren is wel exact voor alle gevallen. De komeetstaarten geven een indicatie van de richting waarin de staart wijst; de lengte en het uiterlijk van de staart zijn niet exact. De getalletjes naast de komeetbeeldjes geven de dag van de maand voor dat beeldje, de rode labels geven de eerste dag van de vermelde maand aan. Credit kaartjes: Hemel.waarnemen.com.

Nou is ’t grote probleem van kometen dat ze grillig zijn en dat de voorspellingen die gedaan zijn (op basis van eerdere waarnemingen van z’n lichtsterkte) niet altijd uit hoeven te komen. Afgelopen weken is de komeet snel in helderheid toegenomen, hetgeen deels komt omdat z’n coma, da’s het gasvormige omhulsel rondom de komeetkern, flink groter is geworden. Dat heeft de speculaties over een gunstige lenteverschijning van Y4 ATLAS gevoed. Maar het zou dus ook een kat in de zak kunnen worden in mei. Als de komeetkern in de buurt van de zon komt zou ‘ie zomaar uiteen kunnen vallen en daardoor lichtzwakker worden. Afwachten maar en hopen op een gunstige verschijning! Hieronder tenslotte nog een grafiek met de waargenomen en voorspelde helderheid van Y4 ATLAS.

Credit: Aerith.net

Bron: Astrobob + Hemel.waarnemen + Aerith.net + Astro.vanbuitenen.

Share

Comments

  1. Cor Perrier zegt

    Komeet gezien ( denk ik ) op 15 april om 14:10 op de Westerheide bij Hilversum kijkend richting oostelijke hemel. Kan ik een fot uploaden?

    • Enceladus zegt

      Dat was dan honderd procent zeker geen komeet, maar een meteoriet. Een komeet lijkt stil te staan aan de hemel; een meteoriet zie je snel bewegen. Als je echt een komeet zou hebben gezien, dan moet die vanavond weer te zien zijn, op (nageoeg) dezelfde plek aan de hemel.

      Groet,
      Gert (Enceladus)

Speak Your Mind

*