Credit Gaia sky map. (ESA/Gaia/DPAC, CC BY-SA 3.0 IGO)
Social distancing of afstand van elkaar houden, we zijn er sinds een week dankzij COVID-19 allemaal voortdurend mee bezig. Geen handen schudden, 1,5m afstand bewaren, geen drukke bijeenkomsten meer bezoeken. De exoplaneet LHS 1815b schijnt daar ook mee bezig te zijn. Hij is ontdekt met NASA’s TESS (Transiting Exoplanet Survey Satellite) ruimtetelescoop en hij mijdt z’n collega-exoplaneten in het vlak van de Melkweg. In dat vlak bevinden zich nagenoeg zo’n beetje alle sterren en planeten, maar LHS 1815b zwiept daar rustig boven- en onderdoor, maximaal 5870 lichtjaar voorbij het vlak van de Melkweg. Hij is 1,088 keer zo groot als de aarde en dat betekent dat ‘ie waarschijnlijk rotsachtig is.
De structuur van de Melkweg. Credit: Gaba p/Wikimedia Commons/CC BY-SA 3.0
LHS 1815b draait om LHS 1815, een rode dwergster, en dat doet ‘ie in slechts 3,1843 dagen. Hij staat er dan ook zeer dicht bij. Het is pakweg 650 graden op LHS 1815b, dus eventuele coronavirussen worden er direct verdampt (ook alle levensvormen). Nu is de afstand van LHS 1815b tot de aarde slechts 97 lichtjaar, maar uit de metingen met TESS blijkt dat ‘ie een zeer ruime omloopbaan om het centrum van de Melkweg heeft, een baan die ver voorbij het vlak van de Melkweg steekt – een zogeheten thick-disk orbit. Hier het vakartikel over LHS 1815b, verschenen in The Astronomical Journal. Bron: Science Alert.
Dat snap ik niet. Planeet LHS 1815b gaat boven en onder het vlak van de Melkweg, maximaal 5870 lichtjaar, en voltooit tegelijk in drie dagen en een klets een rondje om LHS 1815. Mij dunkt dat die ster dan zelf ook serieus boven en onder het vlak van de Melkweg moet bewegen, want die maximale afstand is een beetje groot om te passen in rondjes van drie dagen. Maar, als de planeet gewoon achter haar ster aan buiten dat vlak gaat, snap ik niet waarom dat opmerkelijk zou zijn: het is dan immers niet de planeet die aan social distancing doet, wel de ster. Het is een beetje alsof je zou zeggen dat Charon afstand houdt van de rest van planeten en manen in het zonnestelsel omdat hij wel eens een eind boven of onder het vlak van het zonnestelsel vliegt. Alsof er helemaal geen Pluto is. Toch? Of wat mis ik hier?
Zullen we dan gewoon zeggen dat LHS 1815b een exoplaneet is die sociaal afstand houdt en dat LHS 1815 een ster is die sociaal afstand houdt? Beiden draaien in ruim 3 dagen om hun gemeenschappelijk zwaartepunt én in een heel langgerekte baan om het centrum van de Melkweg.