17 april 2024

Nieuw soort ster ontdekt, eentje die maar aan één kant pulseert

Voorstelling van HD74423 en de rode dwerg vlakbij. Credit: Gabriel Pérez Díaz (IAC)

Sterrenkundigen hebben een nieuw soort ster ontdekt, eentje die maar aan één kant pulseert. De ‘one-sided pulsator’ staat ongeveer 1500 lichtjaar van ons vandaan en heet HD74423. Dat ‘ie maar aan één kant pulseert is makkelijk te verklaren: hij staat vlakbij een rode dwergster en die trekt aan ‘m. Dat dergelijke sterren moeten bestaan was theoretisch al voorspeld in 1980, maar met HD74423 is het eerste exemplaar daadwerkelijk waargenomen. HD74423 is 1,7 keer zo zwaar als de zon. Dankzij de waarnemingen met NASA’s TESS satelliet weet men nu dat het een dubbelstersysteem betreft en dat de twee sterren in minder dan twee dagen om elkaars gemeenschappelijke zwaartepunt draaien. Ze staan dus zeer dicht bij elkaar en dat zorgt ervoor dat HD74423 een druppelvorm heeft, zoals te zien aan de illustratie bovenaan.

Uit de waarnemingen kwam naar voren dat niet alleen de lichtsterkte van de ster variëerde, maar dat die ook afhing van de hoek waarmee wij vanaf de aarde naar de ster kijken. Op die manier konden de sterrenkundigen, die onder leiding stonden van Gerard Handler (Nicolaus Copernicus Astronomical Centre in Polen), afleiden dat de ster maar aan één kant periodiek pulseert, de kant die naar de rode dwerg wijst. Het was o.a. Tom Jacobs, een vrijwillige amateursterrenkundigen die meedoet met het Citizen Science project van de Zooniverse om TESS data te analyseren opgevallen dat er een vreemd patroon zat in de lichtcurve van HD74423, hieronder in de cirkels aangegeven. Dát patroon wijst op de ‘one-sided pulsation’.

Credit: Zooniverse.

Hier het vakartikel over de waarnemingen aan HD74423, verschenen in Nature. Bron: Universiteit van Sidney.

Share

Speak Your Mind

*