Sterrenkundigen ontdekken de helderste supernova ooit waargenomen

Een internationaal team van sterrenkundigen heeft een supernova ontdekt die de helderste is die ooit is waargenomen. Het gaat om de supernova SN2016aps, die al in 2016 met het Panoramic Survey Telescopes and Rapid Response System (Pan-STARRS) werd ontdekt. Nu pas blijkt na onderzoek dat het een zeer heldere supernova is geweest, die maar liefst tien keer zoveel energie uitstootte als bij een ‘normale’ supernova het geval is. Gewoonlijk komt bij een supernova in totaal zo’n 10^51 erg aan energie vrij en daarvan bestaat 1% uit zichtbaar licht. Niet bij SN2016aps: die braakte 10^52 erg aan energie uit, waarvan de helft bestond uit straling. Door dat laatste was SN2016aps maar liefst 500 keer zo helder als een normale supernova. De sterrenkundigen, die onder leiding stonden van Matt Nicholl (universiteit van Birmingham) denken dat SN2016aps een zogeheten “pulsational pair instability” supernova was, een variant van de pair instability supernovae. De ‘progenitor’, da’s de ster die explodeerde als supernova, moet waarschijnlijk minstens honderd keer zo zwaar als de zon zijn geweest. Maar zelfs dan zou ‘ie normaal gesproken niet zo helder moeten zijn geweest. Voordat ‘ie explodeerde moet de ster heel veel van z’n buitenlagen hebben weggeblazen door krachtige sterrenwinden. Toen de schokgolf van de supernova tegen die eerder weggeblazen gasschillen botste ontstond de extreem heldere lichtkracht van SN2016aps.

Verder blijkt uit onderzoek dat SN2016aps heel veel waterstof bevatte, ook al iets vreemd, want progenitors van dergelijke supernovae hebben hun waterstofvoorraad meestal al eerder verloren door de sterrenwind, ver voor de supernova. Dat wijst er op dat SN2016aps wellicht ontstaan is door de fusie van twee lichtere sterren, die langer hun waterstof kunnen vasthouden, een situatie die hierboven wordt weergegeven in het middelste scenario. In Nature verscheen een vakartikel over de ontdekking van de helderste supernova. Bron: CfA/Harvard.