19 april 2024

Venus is een super-rotator en nu pas – na ruim vijftig jaar – weten we waarom dat is

Credit: NASA

Dat Venus een unieke planeet is dat wisten we al: de rotatie van de bloedhete planeet is retrograad, d.w.z hij draait de ‘verkeerde’ kant uit en een dag op Venus duurt langer dan een jaar – één omwenteling om z’n as duurt 243 dagen, één rondje om de zon duurt bijna 225 dagen. De ‘super-rotatie’ is ook zo’n vreemde eigenschap van Venus, al is er één hemelobject in het zonnestelsel die dat ook kent, namelijk Titan, de grootste maan van Saturnus. Super-rotatie wil zeggen dat de atmosfeer sneller beweegt dan de planeet. De wind op Venus kan wel zestig keer (!) zo snel bewegen als de planeet. Ter vergelijking bij de aarde heeft de atmosfeer een snelheid van zo’n 10 á 20% van de snelheid van de aardrotatie. Sinds eind jaren zestig weten we dat Venus een super-rotator is, maar al die tijd was niet bekend wat de reden daarvan was. Tot nu. Venus is jarenlang van dichtbij bestudeerd door twee ruimteverkenners, de Europese Venus Express en de Japanse Akatsuki. Op basis van die waarnemingen heeft een internationaal team onderzoekers onder leiding van Takeshi Horinouchi van de Universiteit van Hokkaido een model opgesteld, waarin meerdere factoren de oorzaak blijken te zijn van de snelle atmosferische beweging van Venus, namelijk een combinatie van atmosferische getijdegolven en turbulenties. In het tijdschrift Science schreven ze er dit artikel over: How waves and turbulence maintain the super-rotation of Venus’ atmosphere.”

Credit: Planet-C project team

Die atmosferische getijdegolven ontstaan door de opwarming van de zon aan de dagzijde van Venus bij de evenaar én aan de nachtzijde door afkoeling. Je krijgt dan een soort van warmtegetijde, die als een golf over de planeet trekt en die de atmosfeer z’n grootste versnelling geeft, de gele pijl in de afbeelding hierboven (naar het westen gericht, vanwege de retrograde, tegengestelde rotatie van Venus). Daarnaast is er ook een circulatie van turbulente winden die tussen de verschillende breedtegraden heen en weer gaat en die warmte transporteert van de evenaar naar de polen, weergegeven in de afbeelding met de witte pijlen. Het zijn deze twee systsmen van windcirculatie die de atmosfeer van Venus een boost geven en ervoor zorgen dat ‘ie veel sneller gaat dan de planeet zelf beweegt. Bron: Universe Today.

Share

Speak Your Mind

*