29 maart 2024

Wat zijn toch die parameters waar natuurkundigen en sterrenkundigen opgewonden van worden?


Gisteren had ik het nieuws over de spanning die recent aan de orde kwam met betrekking tot de parameter genaamd σ-8. Net als de meeste lezers lag ik daar zelf niet wakker van, maar op de één of andere manier kunnen natuur- en sterrenkundigen er behoorlijk opgewonden van worden. En niet alleen van σ-8; . Ik heb op de Astroblogs een korte inventarisatie gehouden van dergelijke parameters:

  • De mixhoek θ13. Heeft te maken met oscillerende neutrino’s, waar ik in 2012 deze blog over schreef. Laatste stand van zaken: θ13 = 9°
  • De verhouding tussen de tensor van de zwaartekrachtsgolven en de scalar van de dichtheidsgolven r, waar ik in 2014 deze blog over schreef. Laatste stand van zaken: r < 0,11.
  • De scalar spectral index, welke aangeeft hoe de dichtheidsvariaties van materie veranderd met de schaalgrootte, ns Al weer lang geleden dook ‘ie in deze blog op. Laatste stand van zaken: ns = 0,96.
  • Het huidige kwadratisch gemiddelde van de dichtheidsvariaties van materie in een bol met een straal 8 h – 1  Mpc (waarin h=de gereduceerde Hubble constante) σ-8. Gisteren had ik er deze blog over, veel eerder ook al deze. Laatste stand van zaken: σ-8 = 0,74.
  • De δ-cp fase, een term die de CP-schending in neutrino oscillaties weergeeft. Zie deze blog daarover. Laatste stand van zaken: δ-cp = – 90°
  • De dichtheidsparameter van het heelal, bepalend voor de vorm van het heelal, Ω0. Zie deze blog daarover. Laatste stand van zaken: Ω0 = 1
  • De Y-parameter, die gebruikt wordt voor het testen van de Relativiteitstheorie. Zoals het onderzoek dat hier is beschreven. Laatste stand van zaken: Y = 0,88.
  • De toestandsvergelijking van het heelal, d.w.z. de relatie tussen de dichtheid van materie en de druk, omega. Deze blog gaat daar bijvoorbeeld over. Laatste stand van zaken: ω = -1.
  • De grootte van de CP-schending, ΔA. Zie deze Astroblog daarover. Laatste stand van zaken: ΔA=-0,62%, d.w.z. dat in 0,62% van de gevallen een gemeten meson méér in een deeltje vervalt dan in een antideeltje.
  • Het magnetische moment van muonen g-2. Daar ging deze blog over. Hier de meest recente waarde, 12 juni 2020 gepubliceerd: a = (g-2)/2 (muon, expmt) = 116 592 089(63) x 10^-12

En… ook al een beetje opgewonden? 😀

Share

Comments

  1. EH….EH….EH…..

    Ik bevat de melodie wel, dit omdat toen ik mij iets meer dan gemiddeld ging verdiepen in het formaat van alles. Werd ik daar heel opgewonden van, zeker toen ik bepaalde situaties beter bevatte dan wie ook. Ik bedoel nu bijvoorbeeld hoe groot onze Aarde is en dan “niet” in de orde van een getal.
    Maar in vergelijking met voor alle mensen tastbare zaken.
    Dus het gevoel begrijp ik wel, iets wat ik nu even de melodie noemde.

    Maar ik begrijp de tekst niet en zo heeft het liedje maar de helft van de waarde die het feitelijk wel heeft.

    Dus EH….EH….EH ja een beetje opgewonden, wat feitelijk wel jammer is.

    Toch weet ik, dat ik niet van onze Aarde af ga naar elders in het Heelal.
    Zelfs mogelijk dit jaar niet Nederland uit ga.

    En het bijzondere is dat spectrografisch iets meten is, als op een foto suiker zien, toch deze nooit werkelijk kunnen proeven hoe zoet het is.

  2. Michel zegt

    “de scalar van de dichtheidsgolven r”

    Ik neem zonder meer van je aan dat dit idd een Scalar is. Maar waarom geen Vector?

  3. Michel zegt

    Disregard hierboven geplaatste post. Dichtheid is een scalar. Zat alleen te denken aan een golf die zich voortbeweegt, vandaar de brainfart.

  4. En niet te vergeten het scalar Higgsveld dat massa geeft aan de gehele inhoud van het heelal… (m.u.v. de massaloze deeltjes). https://en.wikipedia.org/wiki/Scalar_field

  5. Wybren de Jong zegt

    Ik dacht dat natuurkundigen vooral opgewonden werden van ‘parameters’ waarvan de modelwaarde niet overeenkomt met de uit astronomische observaties afgeleide waarde. Als de waarde die door het Lambda CDM voorspeld wordt, niet overeenkomt met de observaties, dan duidt dat misschien op nieuwe natuurkunde.
    Nu zie ik in het lijstje ook waarden die gewoon overeenkomen met de modelwaarde, bijvoorbeeld Omega = -1.
    Zou het niet duidelijker zijn om die weg te laten uit het lijstje?

    • Dat is maar helemaal de vraag of sommige van die parameters eruit kunnen, omdat de modelwaardes overeenkomen met de waarnemingen. Neem bijvoorbeeld die omega (kleine ‘o’), die -1 zou zijn. Dat is de waarde als we er van uit gaan dat de donkere energie hetzelfde is als de Kosmologische Constante, als die energie contant is. Maar stel dat ‘ie niet constant is, dat er bijvoorbeeld sprake is van fantoomenergie of kwintessens-energie, dan is ω < -1. Dus ik zou ze allemaal laten staan, van geen enkele parameter staat de waarde vast.

Speak Your Mind

*