Site pictogram Astroblogs

SMSS J2157 – de meest lichtsterke quasar die we kennen – heeft een zwart gat van 34 miljard zonsmassa

Impressie van een superzwaar zwart gat met een jet en accretieschijf. credit: NASA/JPL-Caltech

Een internationaal team van onderzoekers onder leiding van Christopher Onken (Australian National University) heeft de quasar SMSS J215728.21-360215.1 onderzocht en daaruit komt naar voren dat het zwarte gat in het centrum van dat actieve sterrenstelsel, genaamd J2157, maar liefst … 34 miljard keer zo zwaar als de zon is [1]Niet gelijk denken dat ‘ie daarmee het zwaarste zwart gat in het heelal is. Hij staat – voor zover we dat weten – op plek vijf in de lijst met de meest zware superzware zwarte gaten.. Da’s vijf keer zwaarder dan M87* (Pōwehi), het superzware zwarte gat in M87, dat met de Event Horizon Telescope is gefotografeerd. En om de vergelijking even te maken met ‘ons’ superzware zwarte gat in de Melkweg, Sagittarius A*: J2157 is bijna 8000 keer zo zwaar! Ding dong, een echt superzwaargewicht dus. En da’s niet het enige, hij groeit nog steeds, naar schatting vangt ‘ie één zonsmassa per dag aan materie. J2157 was er al toen het heelal nog maar 1,2 miljard jaar oud was (roodverschuiving z=4,692), minder dan 10% van z’n huidige leeftijd. De laatste tijd worden vaker van dat soort superzware zwarte gaten in het heelal ontdekt en telkens komt dan de vraag naar boven hoe het toch kan dat dergelijke molochen al zo vroeg in het heelal konden bestaan.

In het midden quasar SMSS J215728.21-360215.1, gefotografeerd bij drie golflengten. Credit: Christopher A. Onken et al.

Voor de metingen aan de quasar en z’n zwarte gat maakten de sterrenkundigen gebruik van ESO’s Very large Telescope (VLT) in Chili. De quasar waar J2157 zich in bevindt is overigens ook monsterlijk groot, want met een totale lichtkracht van 1,6 x 10^48 erg/s is het de meest lichtsterke quasar die men kent. De massa van het zwarte gat is overigens enkele jaren terug ook al eens gemeten en toen kwam men uit op een massa van twintig miljard zonsmassa en verorberde ‘ie één zonsmassa per twee dagen. Hier het vakartikel over de waarnemingen aan J2157, te verschijnen in the Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. Bron: ANU.

Voetnoten

Voetnoten
1 Niet gelijk denken dat ‘ie daarmee het zwaarste zwart gat in het heelal is. Hij staat – voor zover we dat weten – op plek vijf in de lijst met de meest zware superzware zwarte gaten.
FacebookTwitterMastodonTumblrShare
Mobiele versie afsluiten