Wellicht heeft men met ALMA een spoor van de neutronenster van supernova 1987A gezien

Voorstelling van een neutronenster in het restant van SN 1987A. Credit: NRAO/AUI/NSF, B. Saxton

Op 23 februari 1987 zagen sterrenkundigen een supernova in de Grote Magelhaense Wolk verschijnen, een begeleidend dwergstelsel van de Melkweg, 163.000 lichtjaar van ons vandaan. SN 1987A was een type II supernova, een zware ster (Sanduleak -69 202, een blauwe superreus) die z’n buitenlagen wegblies en wiens kern implodeerde tot… ja tot wat eigenlijk? Het vermoeden was dat de kern een neutronenster was geworden, maar 33 jaar lang hebben de sterrenkundigen daar niets van gezien, ondanks vele waarnemingen. Zou ’t misschien een zwart gat zijn geworden, die mogelijkheid was er ook nog. Maar nu lijkt er dan toch eindelijk iets gezien te zijn en wel door de Atacama Large Millimeter / submillimeter Array (ALMA) in Chili. Naarmate de tijd verstrijkt kunnen sterrenkundigen dieper de resten van de supernova induiken, resten die voor een groot deel uit stof bestaan. In het stoffige centrale deel van het restant van SN 1987A heeft men met ALMA een hete ‘blob’ (wolk?) gezien, die helderder is dan de omgeving en die precies zit op de plek waar je de neutronenster zou verwachten. Want dat is wat Mikako Matsuura (Cardiff University) en z’n team denken, dat die hete blob een neutronenster is.

Links de hete blob in SNR 1987A die door ALMA is waargenomen. Credit: ALMA (ESO/NAOJ/NRAO), P. Cigan and R. Indebetouw; NRAO/AUI/NSF, B. Saxton; NASA/ESA

De blob is zo helder dat men zich afvraagt of een neutronenster wel zo helder kan zijn, maar gezien het feit dat dit met een leeftijd van slechts 33 jaar de jongste neutronenster zou zijn die we kennen ^[1]De één na jongste neutronenster is precies tien keer zo oud, de neutronenster in Cassiopeia A. Yep, die is 333 jaar oud. zou je bij zo’n jonkie een grote helderheid kunnen verwachten. De temperatuur van de blog is zo’n vijf miljoen graden. Precies op de plek waar ooit Sanduleak -69 202 stond staat de hete blob niet, maar daar is een verklaring voor. Want bij de supernova-explosie blijkt het restant met een snelheid van honderden kilometers per seconde te zijn weggeslingerd.

Zoom into Supernova 1987A from NRAO Outreach on Vimeo.

Over de waarnemingen met ALMA aan het restant van SN 1987A zijn deze twee wetenschappelijke artikelen verschenen:

• ALMA observation of the “blob”: “High Angular Resolution ALMA Images of Dust and Molecules in the SN 1987A Ejecta”, by P. Cigan et al., The Astrophysical Journal. https://doi.org/10.3847/1538-4357/ab4b46
• Theoretical study favoring a neutron star: “NS 1987A in SN 1987A”, by D. Page et al., The Astrophysical Journal. https://doi.org/10.3847/1538-4357/ab93c2

Bron: NRAO.

Gerelateerde Astroblogs:

Het zwarte gat in de microquasar SS 433 werkt als een kosmische deeltjesversneller Webb vindt aanwijzingen voor een neutronenster in het supernovarestant van SN1987A