29 maart 2024

Zelfs de ‘rustige’ zon blijkt nog actief te zijn

Waargenomen activiteit bij de noordpool van de zon. Credit: Aalto University

Zoals bekend heeft de zon een elfjarige cyclus van zonnevlekkenactiviteit. In tijden van het miniumum in de cyclus, waar de zon nu langzaam weer uit gaat, zijn er bijna geen zonnevlekken en is z’n activiteit erg laag. Tenminste, zo lijkt het. Want het drietal onderzoekers Juha Kallunki, Merja Tornikoski en Irene Björklund (Metsähovi Radio Observatory) heeft ontdekt dat de zon in het visuele deel in het minimum weliswaar rustig is, maar dat dat niet het geval is in het radio- en ultraviolette gedeelte van het spectrum. Het blijkt dat er ook tijdens het minimum erg actieve gebieden zijn, die veel radio- en UV-straling uitzenden en wel vanuit de gebieden in de buurt van de polen van de zon. Dit is zowel waargenomen met de Metsähovi radiotelescoop als door satellieten.

Coronale gaten bij de polen. Credit: Aalto University

Soms komt de straling uit coronale gaten, plekken in de corona van de zon – dat is z’n buitenste, ijle atmosfeer – die wat koeler zijn dan de omgeving en die daarom donker afsteken. Vanuit die gaten kan plasma naar buiten schieten, wat bij de aarde aangekomen onder andere kan zorgen voor poollicht. De radio- en UV-straling bij de polen blijkt ook verband te houden met sterke magnetische velden daar. De laatste vier cycli van de zon laten zien dat de algemene tendens van activiteit steeds zwakker wordt. De Finse onderzoekers proberen te achterhalen of ze in het minimum van de zon oorzaken zien voor die afnemende activiteit. Hier het vakartikel van het drietal. Bron: Aalto Universiteit.

Share

Speak Your Mind

*