29 maart 2024

Planetaire nevel Abell 30 lijkt niet één, maar twee centrale sterren te hebben

Waarnemingen gedaan door Kepler aan de centrale ster van Abell 30. Credit: Jacoby et al., 2020.

Op grond van waarnemingen met de Kepler ruimtetelescoop – gedaan tijdens diens K2 missie – komen sterrenkundigen met de suggestie dat de centrale ster in de planetaire nevel Abell 30 wellicht binair is, d.w.z. uit twee sterren bestaat. En dat zou voor het eerst zijn als dat daadwerkelijk het geval zou zijn. Het zou ook betekenen dat de modellen van planetaire nevels in het algemeen moeten worden herzien, want die gaan er allemaal van uit dat er maar één centrale ster is, die de nevel heeft veroorzaakt. Die modellen zeggen dat planetaire nevels (PN) ontstaan als een hoofdreeksster (zoals de zon) tijdens haar laatste levensfase (als de ster een rode reus is) een veelkleurige gasnevel uitstoot door middel van sterke pulsaties en een sterke sterrenwind (zie afbeelding hieronder).

Credit: S. Steinhöfel/ESO

Er is één specifieke soort van dit soort nevels die de aandacht trekt, de PNe, dat zijn planetaire nevels met weinig waterstof in het centrale gedeelte van de nevel. Eerder was Abell 30 al gekenschets als een planetaire nevel met een ‘herboren ster‘. Recent heeft een team van sterrenkundigen onder leiding van George H. Jacoby (National Optical-Infrared Astronomy Research Laboratory (NOIRLab) in Tucson, Arizona) de gegevens geanalyseerd die Kepler tijdens z’n K2 missie aan Abell 30 deed en daaruit kwam naar voren dat de ster periodiek in lichtsterkte verandert. De periode bedraagt 1,06 dagen en de amplitude van de verandering is slechts 1,7%. Is allemaal niet veel en het zou in theorie ook veroorzaakt kunnen worden door magnetische stervlekken, maar ze geven toch de voorkeur aan het scenario dat de centrale ster dubbel is. Een vlek zou namelijk geen constante periodieke verandering te zien geven. De compagnon van de centrale ster zou geheel door die ster overstraald worden en daarom niet zichtbaar vanaf de aarde. Vervolgonderzoek moet duidelijk maken wat precies te situatie is in het centrum van Abell 30. Hier het vakartikel over de centrale ster van Abell 30. Bron: Phys.org.

Share

Speak Your Mind

*