29 maart 2024

Hiep….

M34 in Perseus

erdepiephoeraaaa…Vooral voor het nevenstaande geslaagde testkiekje maar tevens ook..heel fout hihi…een beetje voor mijzelve, daar uw nedrig astroblogs-scribent vandaag, 29 augustus 2020, op den kop af 59 rondjes om den koopren ploert heeft volbracht…..enne….dat heuglijken/droevige(??) feit vier ik bij deze op bescheiden wijze door mijzelve te trakteren op een bescheiden kiekje van een bescheiden hemelobject zijnde de best wel aardige, maar meer ook niet, open sterren sterrenhoop Messier 34, welke met GoTo blindelings en met een sterrenkaart en zoeker met iets meer moeite te vinden is in het sterrenbeeld Perseus.
De bedoeling van deze opname was dan ook niet om helemaal waanzinnig krankjorum gestoord spectaculair te wezen…maar om even dienst te doen als testkiekje gemaakt met de (herboren) grote Maksutov-broer van Vladimira (500mmF8 Maks) zijnde de veelzijdige, in astrofotoland redelijk bekende en zeer gewaardeerde, 1000mmF10 “russentone” Maksutov telelens/telescoop. Oh….enne….hoi Wim en Hoi Frida……ben dus nog steeds zeer blij met “de grote kleine”!!!

Deze bijzondere Maksutovjes van oerdegelijke Russische makelij kennen een best wel redelijk grote schare van zeer tevreden gebruikers zowel in astrofotoland als daarbuiten…..maarre….het moet eerlijkheidshalve wel gezegd worden dat in tegenstelling tot de standaard superbeeldkwaliteit van de kleine Maks (de 500mm F8) er helaas bij deze grote Maksjes nog wel een aantal “probleemgevalletjes”  “outthere” zijn.
Het verkrijgen van echt mooi strakronde Sterbeeldjes wil nog wel eens een probleempje zijn bij deze fijne optische speeltjes uit het land van “oom Vladimir”….enne…. ironisch genoeg is dat dat “probleemje” juist  “te danken”  aan diezelfde grofstoffelijke functioneel simpele manier van “rocksolid russian engineering”.

De joekel van een megasolide opsluitring van de hoofdspiegel wil nog weleens…iets…danwel…veels…te vast zijn gezet. Hierdoor komt er nodeloos veel spanning op de hoofdspiegel te staan waardoor deze gaat “vervormen”. Deze “vervorming” hoeft al niet meer te zijn dan een paar golflengtes om roet in het optische vreten te gooien.
Er is altijd een soort van een lastig spanningsveld tussen hoe vast en hoe los optische elementen moeten zitten om hun delicate werk goed te kunnen verrichten. Mijn ervaring is dat ik toch liever een hoofdspiegel voel en hoor bewegen in zijn spiegelcel dan helemaal niet!!

Bij de 1000mmF10 maks wil de hoofdspiegel helaas dus nog wel eens “net iets te vast zitten voor het mooie, met de optische afwijking “astigmatisme” tot gevolg. Bij deze optische afwijking is het heel lastig zo niet onmogelijk om bij het scherpstellen mooie ronde sterbeeldjes te krijgen. In plaats daarvan blijf je helaas altijd met hele kleine maar toch net hinderlijk genoeg zijnde “ster-ellipsjes” opgescheept.

Dit verhelpen is op zich absoluut geen rocket science maar je moet wel effe het lef bij elkaar schrapen om je nieuwbakken optische speeltje tot op het bot uit elkaar te halen. Als je het hele gebakkie uiteindelijk in stukkies op je keukentafel hebt liggen dan is het vooral NIET te hopen dat de brave sovjet-russische optiekmonteur/monteuze, die jouw grote Maksje liefderijk in elkaar heeft gesleuteld, toevallig de lokale kampioen armpje worstelen was…..want dan is het wel……”Houston, we have a problem”….hmmmm, of…eh…beter/slechter nog…”Moskwa, Oe nast jest problemoe”!!!

Helaaski pindakaaski…..blijkt dit specifieke grote Maksje toevallig in elkaar gezet te zijn niet door de wereldkamioen maar zelfs Universum-kampioen armpje worstelen….want kolere,…..wat zit/zat/zit me deze ringmoer toch werkelijk gestoord vast, zeg….aaaarrrggghhh.
Ik heb al eens eerder een poging gewaagd om dit “ringetje” los/losser te krijgen en toen was het al “hangen en wurgen” geblazen.

Deze eerste ringwurgpoging bleek weliswaar vruchtbaar edoch nog steeds “close but no sigar” zoals we dat in goed russisch plegen te zeggen….en omdat ik dus, zoals uit voorgaande blogjes, me dunk, duidelijk genoeg naar voren is gekomen, ik opeens weer ganz und geheel in de “maksutov-mood” ben geraakt, heb ik dus nog maar eens een poging gedaan om die “….grom…vloek…grrrr….krachtterm…grrrr…krachtterm………k…piep…ring” losser te krijgen….de illusie dat ik die ring helemaal los ga krijgen heb ik allang met het schip der wanhoop laten wegvaren!!
Maarre……ik moet zeggen dat ik nu, al glurend naar bovenstaand M34-testkiekje, eigenlijk zelfs best wel dik tevreden ben met het resultaat van “ringwurgpoging nummero zwei”.

Tevens heb ik de grote Maks voorzien van een stevig zoekervoetje voor het bevestigen van de 7×50 lacerta Mgen zoeker/autoguider-combi. Het zoekervoetje is uiteraard zoals ALTIJD…voor de veiligheid… voorzien van TWEE vastklemschroeven….De nachtmerrie-gedachte aan het op de grond zien kletteren van duur optisch/elektronisch speelgoed is voor mij goed genoeg afschrikwekkend om niet op zoiets lulligs goeiekoops als een tweede vastklemschroef te besparen!!!
Verder heb ik nog extra schoefdraad getapt voor een tweede zoekervoetje opdat ik zowel een 7×50 zoeker als de autoguider op de grote maks kan laten meeliften. Nu moet ik nog na het GoTo-gebeuren de 7×50 zoeker verwisselen voor de autoguider….op zich geen probleem maar dat kan dus handiger!

Optisch speelgoed uit “de goeie ouwe natte tijd” is heel vaak voorzien van zogenaamd “praktica-draad” (M42) als bevestigingsmedium tussen camerabody en (tele)lens, terwijl hedendaagse droge digitale camerabodies vaak van bajonet-achtige bevestigingsmechanismen zijn voorzien…en zo ook….de Canon 1000D. Gelukkig zijn er tegenwoordig hele fijne ozo praktische hele solide verloopringen te koop….”voor weinag”!

Bij de grote Maks gaat die verloopring OVER M42-Oculairvatting (M42 draad aan de buitenkant en “oculairgat” aan de binnenkant) heen en dat betekent dat je je camera zo op de Maks kunt klikken…..daarna scherpstellen….en dan de camera er weer van af halen…om daarna vervolgens zo het zenitprisma plus oculair in het vrijgekomen oculairgat te kunnen plaatsen voor het zogenaamde “platesolven”.
Het oculair hoeft maar een piepklein beetje in zijn houder verschoven te worden om ook hier perfecte scherpstelling te verkrijgen.
Dit laatste is bijzonder handig bij het vinden van objecten (old school GoTo is helaas niet altijd 100% spot on!!) dan wel bij het zogenaamde “platesolven”…..wat, zoals we in eerder blogje hebben vastgesteld, een chique de friemel techie-woord is voor “het te kieken object netjes op de fotografische plaat positioneren”.

Na het “platesolven” schuif ik het zenitprisma-oculair simpelweg weer van de grote maks af en klik ik de (eerder scherp gestelde) camera weer terug op de grote Maks om daarna aan het belichten te beginnen…..voorwaar een heel prettig systeem waar heel goed mee te werken is in het donker. Dat laatste aspect kan namelijk ook nog wel eens voor onaangename verrassingen zorgen. Iets wat bij daglicht in eerste instantie heel intuïtief aanvoelt kan in het pikkedonder opeens zomaar totaal niet lekker werken. Ook daar zijn deze testsessie’s erg handig voor……perfectioneren van de interactie tussen mens, optisch-mechanisch speelgoed en de sterrenhemel!

Afijn…..6x5minuten buitenshuis belichten en daarna een avondje binnenshuis aanknoeien met “astro-zachtwaar” ….et voila…een alleraardigst ietwat kleurloos kiekje van M34 met prima ronde sterpuntjes……
M34…open sterrenhoop….afstand 1400 lichtjaar….diameter 14 lichtjaar….leeftijd 220 miljoen jaar……prima…prima…prima
Enige kanttekening: Voor echt zwakke nevelachtige deep sky objecten is die F10 waarde van dit mooie optische speelgoedje wellicht wat problematisch omdat dat gegeven natuurlijk noodzakelijkerwijze “riekt” naar (hopeloos??) lange belichtingstijden….iets wat, toen ik nog geen autoguider had en manueel het volgwerk deed, uiteraard een..eh… “dingetje” was….maar ja….nu de automaat dit werk voor mij doet, kan ik mij “opeens” natuurlijk met gemak veel langere belichtingstijden kan “permiteren”….een gegeven en een gebruikersgemak waar ik echt nog behoorlijk..eh..aan moet wennen!!
Afijn…dit Grote maks-experiment is geslaagd en dan nu…tijd voor een lekker stukkie taart!!!

Share
Over Jan Brandt

Comments

  1. Hieperdepiep Hoera! Jan, gefeliciteerd met al weer een rondje om de zon! Hoeveel kilometer heb je inmiddels wel niet afgelegd zeg.

  2. Co van Driel zegt

    Gefeliciteerd Jan met je 59e verjaardag, en nog vele rondjes om de koperen ploert toegewenst.

  3. Olaf van Kooten zegt

    Jan, van harte en nog vele jaren vol donkere nachten gewenst!

  4. Angele van Oosterom zegt

    Proficiat Jan! Nog vele plezante astroexcursies en vermakelijke blogs gewenst!

  5. Wim en Frieda zegt

    Hoi jarige, van harte met je 59e rondje en nog vele jaren.
    We begrijpen dat je ‘500’ nog steeds Maxi Tof is!

    • Jan Brandt zegt

      Hoi Wim..Hoi Frieda
      Oeps……zit ik nou nog steeds jouw naam zonder die “e” te schrijven??
      Ben toch verdorie net een heel jaar ouder en wijzer geworden en zou dus beter moeten weten….. et voila!!!
      Tja….en wat die beide “maxi/choco tofjes” betreft….ach, als “goede optiek-vader” zijnde kan en ga ik natuurlijk niet kiezen tussen mijn beide brave “maksutov-kindertjes”!!

  6. Kan nog net, gefeliciteerd Jan ! Dat er nog maar vele rondjes mogen volgen …
    Euh, wat voor rondjes eigenlijk ? 😉

  7. Paul Bakker zegt

    Ha Jan. Ik wil natuurlijk geen feestjes bederven, nou ja, je zal nu wel uitgefeest zijn, maar je Maksutov-plaatje van M34 is niet scherp. In de sterren zie je de donkere obstructie als je inzoomt.
    Het goede nieuws is dus dat het nog beter kan, en je was al zo tevreden 🙂

Laat een antwoord achter aan Angele van Oosterom Reactie annuleren

*