29 maart 2024

Kleine maansatelliet DAPPER gaat de donkere eeuwen van het vroege heelal bestuderen

Impressie van DAPPER. Credit: NRAO/AUI/NSF, Sophia Dagnello

Het Amerikaanse National Radio Astronomy Observatory (NRAO) gaat samen met de NASA werken naar een missie, die bedoeld is om zwakke radiostraling uit de zogeheten ‘donkere eeuwen’ van het vroege heelal te detecteren. De missie zal worden gedaan door een kleine maansatelliet, de Dark Ages Polarimetry Pathfinder (DAPPER), die onderdeel zal uitmaken van de grote Artemis-missie van de NASA, de missie die bedoeld is om uiterlijk in 2024 een man én de eerste vrouw op de maan te krijgen – hier het allerlaatste plan van de NASA voor die ambitieuze doelstelling. De donkere eeuwen van het heelal begonnen 380.000 jaar na de oerknal, het moment dat de fotonen (lichtdeeltjes) werden losgekoppeld van de atoomkernen en licht niet meer werd verstrooid. In de miljoenen jaren daarna brak letterlijk een donkere periode aan, omdat er nog geen sterren waren, die licht uitzonden. Wel waren er waterstofwolken, waaruit langzaam maar zeker de eerste sterren ontstonden. Dat waterstof kon radiostraling uitzenden met een golflengte van 21 cm (een emissielijn die al in 1944 als eerste door de Nederlander Hendrik Van de Hulst werd voorspeld) en het is die straling die ze met DAPPER willen gaan opsporen.

Credit: NRAO/AUI/NSF, Sophia Dagnello

Dat zal niet meevallen, want het is héél zwakke straling, dat van grote afstand naar ons is gekomen [1]En waarvan ze in 2018 al dachten dat het met de Australische detector EDGES was gedetecteerd. Mmmm, hoe is dat eigenlijk afgelopen?. Vandaar dat het om een maansatelliet gaat, die aan de achterkant van de maan, waar ‘ie geen hinder ondervindt van storende radiostraling van de aarde, op zoek gaat naar de21 cm straling uit de donkere eeuwen. De bedoeling is dat de satelliet vanuit de Lunar Gateway zal worden gelanceerd, het station dat om de maan komt te hangen en waarvandaan de maanreizigers naar het maanoppervlak zullen afreizen. Bron: NRAO.

Voetnoten

Voetnoten
1 En waarvan ze in 2018 al dachten dat het met de Australische detector EDGES was gedetecteerd. Mmmm, hoe is dat eigenlijk afgelopen?
Share

Comments

  1. Tja, jammer dat dit Nederlandse experiment is mislukt (antennes niet uitgeschoven), daar horen we ook niets meer van. https://www.ru.nl/astrophysics/radboud-radio-lab/projects/netherlands-china-low-frequency-explorer-ncle/

  2. Nachtprogramma Focus sprak met sterrenkundige Marc Klein Wolt over de nieuwste ontwikkelingen, waaronder een Nederlandse antenne aan de achterkant van de maan.

Laat een antwoord achter aan Monique Reactie annuleren

*