Voorstelling van de banen van de planeten in het binnenste deel van het zonnestelsel, de eccentriciteit weergevend. Credit: ChongChong He.
Door het broeikaseffect is Venus een hete, onleefbare planeet geworden, nou ja aan het oppervlak tenminste, wellicht dat er in de hogere delen van de atmosfeer wel primitief leven voorkomt, getuige de aanwezigheid van fosfine aldaar. Het blijkt nu dat Venus wellicht een leefbare planeet zou kunnen zijn geweest als Jupiter niet dwars had gelegen. Dat Jupiter met z’n enorme massa – twee en een halve keer die van de andere planeten in het zonnestelsel bij elkaar – de banen van de andere planeten beïnvloedt is bekend. Onderzoek van de astrobioloog Stephen Kane (University of California, Riverside) laat zien dat de baan van Venus in het vroege zonnestelsel elliptisch was, terwijl het tegenwoordig bijna cirkelvormig is. De eccentriciteit is het getal waarmee sterrenkundigen laten zien hoe de vorm van de baan van een planeet is, een eccentriciteit van 0 is perfect cirkelvormig, 1 is een perfecte ellips, waarbij de planeet na één rondje al wegvliegt. Venus z’n eccentriciteit is nu 0,006, het meest cirkelvormig van alle planeten in het zonnestelsel. Simulaties die Kane heeft gedaan laten zien dat Venus miljarden jaren geleden een eccentriciteit van 0,3 had en dat de planeet toen veel leefbaarder moet zijn geweest. Maar Jupiter stond toen ook dichterbij de zon dan tegenwoordig. Toen die gasreus naar buiten ging migreren, zoals in het Grand Tack model wordt beschreven, veranderde dat de baan van Venus drastisch en onderging deze ook allerlei klimaatveranderingen, die ‘m niet meer leefbaar maakten. Zoals gezegd is recent fosfine ontdekt in de hogere delen van de atmosfeer van Venus. Kane zegt dat het mogelijk is dat het leven dat het fosine geproduceerd heeft “de laatste overlevende soort op een planeet is die een dramatische verandering in zijn omgeving heeft doorgemaakt”. Om dat het geval te laten zijn hadden de microben hun aanwezigheid in de zwavelzuurwolken boven Venus ongeveer een miljard jaar moeten behouden sinds Venus voor het laatst vloeibaar oppervlaktewater had, aldus Kane – een moeilijk voorstelbaar, maar niet onmogelijk scenario. Hier het vakartikel van Kane, verschenen in the Planetary Science Journal. Bron: UCR.
