19 maart 2024

Hubble kan verklaren waarom sterrenstelsel NGC 1052-DF4 geen donkere materie heeft

NGC 1052-DF4 en NGC 1052-DF2 staan op deze foto, maar zijn amper te zien omdat ze zo lichtzwak zijn. Credit: ESA/Hubble, NASA, Digitized Sky Survey 2
Acknowledgement: Davide de Martin

Het ultradiffuse lichtzwakke sterrenstelsel NGC 1052-DF4 heeft geen donkere materie, hetgeen vorig jaar werd geconstateerd na onderzoek door een team van sterrenkundigen onder leiding van Pieter van Dokkum met behulp van metingen aan de snelheid van bolhopen rondom dat stelsel. En da’s vreemd, want een sterrenstelsel zonder donkere materie verwacht je niet – pakweg 80% van alle materie in het heelal bestaat uit donkere materie, de rest is gewone materie. Maar NGC 1052-DF4 en buurtgenoot NGC 1052-DF2 dus niet, die hebben geen donkere materie. Waarom is dat? Mireia Montes (University of New South Wales in Australië) en haar team hebben met behulp van de Hubble ruimtetelescoop onderzoek gedaan naar NGC 1052-DF4 om hier achter te komen en ze denken de verklaring voor het gebrek aan donkere materie te hebben gevonden: door sterke interactie met het sterrenstelsel NGC 1035 zou er bij NGC 1052-DF4 sprake zijn van sterke getijdewerking en zou het stelsel aan het uiteenvallen zijn. En die ’tidal disruption’ heeft er voor gezorgd dat het stelsel beroofd is van z’n donkere materie.

In het midden NGC 1052-DF4 en links NGC 1035 op een zeer lang belichte foto. Credit: M. Montes et al.

Door met Hubble met behulp van ‘deep optical imaging’ zowel naar het licht van NGC 1052-DF4 te kijken als naar de bolvormige sterrenhopen er omheen kon het team van Montes zien dat er sprake is van het uiteenvallen van het stelsel door de sterke getijdewerking met NGC 1035, een groter naburig sterrenstelsel. De getijdestromen van gas, die ze hebben waargenomen, wijzen daar ook op. Het lijkt erop dat de donkere materie als eerste de gevolgen ondervindt van de getijdewerking en dat pas later de sterren met gewone materie dat doen. Hier het vakartikel over het onderzoek met Hubble aan NGC 1052-DF4, verschenen in the Astrophysical Journal. Bron: Hubble.

Share

Speak Your Mind

*