De Comet Interceptor is een komeetmissie voorgesteld door ESA in 2019. Het doel van dit uit drie delen samengestelde ruimteschip is om monsters van een langperiodieke komeet te verzamelen. ESA, die de algehele leiding heeft over het project, heeft recent Thales Alenia Space (VK) de opdracht gegeven voor het ontwerpen van het moederschip van de ‘Comet Interceptor’. JAXA gaat de twee kleinere sondes bouwen die bij de Interceptor horen. Tot nu toe zijn er slechts monsters van kortperiodieke kometen verzameld. Voor monsters van een langperiodieke komeet zal men nu een andere strategie toepassen. De ‘kosmische struikrover’ zal daarvoor in de ruimte als het ware op de ‘loer’ gaan liggen en geduldig afwachten tot er een geschikte komeet langskomt, liefst een ‘verse’ vanuit de Oortwolk. Het wachten kan tot maximaal drie jaar in beslag nemen voordat overgegaan wordt tot een rendez-vousmissie met de komeet.
Komeet-missies vereisen jaren voorbereiding, en alle tot dusver bezochte kometen waren kometen met zeer korte omloopperioden (bv Giotto naar Halley’s Comet en Stardust naar Wild 2). Dat betekent dat deze kometen relatief dicht bij de zon zijn gebleven en periodiek door het binnenste zonnestelsel gaan. Het betekent ook dat het ijs op het oppervlak is weggesublimeerd, waardoor een korst van stof achterblijft. Men zou graag een langperiodieke komeet willen bestuderen, idealiter eentje waarvan de baan zeer recentelijk verstoord is en pas aan zijn allereerste, en zo mogelijk enige, baan naar de zon racet. Echter kometen met een lange omloopperiode hebben zeer excentrische banen en perioden die variëren van 200 jaar tot duizenden jaren dus worden ze meestal pas ontdekt enkele maanden net voordat ze door het binnenste zonnestelsel gaan en terugkeren naar de verre uithoeken van het buitenste zonnestelsel, dat is te weinig tijd voor een missieplanning en lancering. ESA zal daarom het ruimteschip parkeren in een stabiele halobaan rond het Zon-Aarde L2 punt en wachten op de ontdekking van een geschikte komeet die de sonde kan bereiken.
Het vinden van een geschikte komeet om langs te vliegen zal gebaseerd zijn op observaties op de grond, zoals van de Pan-STARRS, of de toekomstige Large Synoptic Survey Telescope (LSST). In het geval dat geen langperiodieke komeet op tijd kan worden onderschept, kan een back-up kortperiodieke komeet worden onderschept en er is ook het potentieel om een interstellair object te onderscheppen, mits snelheid en richting dat toelaten. Het primaire wetenschappelijke doel van de missie is ‘het karakteriseren van een dynamisch nieuwe komeet, inclusief zijn oppervlaktesamenstelling, vorm, structuur en de samenstelling van zijn gascoma’. Het samengestelde schip zal bestaan uit een moederschip en twee kleine sondes van 30 cm lang die worden ingezet zodra het op weg is naar de komeet. Vooruit vliegend, zullen ze een flyby met de komeet maken om de Comet Interceptor te helpen met het opbouwen van de eerste 3D-kaart van een dergelijk object. ESA heeft Thales Alenia Space in het VK geselecteerd om een studie te leiden om het moederschip te ontwerpen, terwijl JAXA zal werken aan de probes. Comet Interceptor is een van ESA’s nieuwe piggyback-lading missies, het schip weegt rond de 1000 kilo en de lancering is gepland in 2028.
Enkele komeetmissies uit het verleden zijn de uit vijf ruimtesondes bestaande Giotto-missie naar Halley’s Comet. In 1986 ging deze ruimte ‘armada’, een samenwerking tussen Europa, Japan en de Sovjet-Unie, op pad waarbij de sonde de komeet (gerekend tot zijn kern) tot op een afstand van 596 km naderde. In 1999 werd door NASA de Stardust-missie gelanceerd. De missie moest stofdeeltjes uit de staart van de komeet Wild 2 (81p Wild) ophalen. Terwijl Stardust langs de komeet vloog, schepte de voorkant van de collector monsters op van staartdeeltjes, terwijl de achterkant van het paneel interstellaire deeltjes verzamelde die sneller reisden dan het traject van Stardust. De capsule met deeltjes kwam in 2006 in de woestijn van Utah neer. Later bleek er nog een bijzondere verrassing tussen de buit te zitten, er zaten zeven deeltjes van ongeveer twee micron bij afkomstig uit de interstellaire ruimte. Bronnen: New Atlas / ESA / NASA
Speak Your Mind