Zwaartekrachtgolven zijn sinds 2015 al vele malen gedetecteerd, maar dat betrof telkens detecties gedaan met de LIGO en Virgo detectoren in de VS resp. Italië. Het zou kunnen dat er voor het eerst ook op een andere manier zwaartekrachtgolven zijn gedetecteerd en wel met de NANOGrav detector. De North American Nanohertz Observatory for Gravitational Waves detector is een netwerk van aan elkaar verbonden radiotelescopen, die al in 2007 van start is gegaan en die als doel heeft om met behulp van het waarnemen van milliseconde-pulsars passerende zwaartekrachtsgolven te detecteren. Het gaat daarbij om zwaartekrachtsgolven met een lage frequentie, die afkomstig zijn van om elkaar draaiende superzware zwarte gaten, zwarte gaten die miljoenen of miljarden keren zo zwaar zijn als de stellaire zwarte gaten, die de zwaartekrachtgolven produceren die LIGO en Virgo gezien hebben.
Afgelopen drie jaar zijn met NANOGrav 45 van die pulsars in de gaten gehouden en nu blijkt dat er door een team van onderzoekers onder leiding van Joseph Simon (University of Colorado Boulder) in hun timing een hele kleine afwijking is geconstateerd, die mogelijk veroorzaakt is door passerende zwaartekrachtgolven. Het zou in dit geval niet om een kortdurende piek gaan, maar om een continu ‘gezoem’ van passerende golven. Of het echt veroorzaakt wordt door zwaartekrachtgolven van grote om elkaar draaiende superzware zwarte gaten moet uit verder onderzoek blijken. De resultaten van het onderzoeksteam zijn vandaag bekend gemaakt op de 237e (digitale) bijeenkomst van de American Astronomical Society (AAS). In The Astrophysical Journal Letters verscheen dit vakartikel erover – hier de gratizzz versie op de ArXiv. Bron: Eurekalert.
Als je pulsars in verschillende richtingen meet, zou je dan kunnen nagaan uit welke richting het signaal komt? Maar misschien is er niet een specifieke bron, maar meten ze de bijdragen van meerdere zwarte gaten-paren door elkaar.
Ja, met trigonometrie en verschillen in aankomsttijd van de variaties in het signaal zou je moeten kunnen achterhalen waar het signaal precies vandaan komt. En door Fourier transformaties zouden ze wellicht kunnen kijken of er verschillende signalen door elkaar lopen. Probleem is alleen dat het een zeer zwak signaal zal zijn.