Twee reusachtige radiostelsels met MeerKAT ontdekt – er zijn er vast nog véél meer

In rood de met MeerKAT ontdekte jets van de twee reusachtige radiostelsels. CredI. Heywood (Oxford/Rhodes/SARAO.

Sterrenkundigen hebben met de krachtige MeerKAT radiotelescoop in Zuid-Afrika twee reusachtige radiosterrenstelsels ontdekt. Er zijn al vele radiostelsels bekend, sterrenstelsels die zeer veel straling uitzenden in het radiogolfgebied van het elektromagnetische spectrum, maar van de ‘reusachtige radiostelsels’ zijn er maar een paar honderd bekend. Deze ‘giant radio galaxies’, zoals ze in het Engels worden genoemd, hebben straalstromen of jets, die meer dan 700 kpc lang zijn, dat is meer dan 22 keer zo groot als de gehele Melkweg! Een bekend voorbeeld van zo’n reusachtige radiostelsel is Centaurus A, welke je hieronder afgebeeld ziet.

Centaurus A. Credit: ESO/WFI (Optical); MPIfR/ESO/APEX/A.Weiss et al. (Submillimetre); NASA/CXC/CfA/R.Kraft et al. (X-ray).

MGTC J095959.63+024608.6 en MGTC J100016.84+015133.0 zijn de twee reusachtige radiostelsels, die met MeerKAT ontdekt zijn, je ziet ze in de bovenste afbeelding. Een team van sterrenkundigen onder leiding van Jacinta Delhaize (Universiteit van Kaapstad) keek in het kader van het MeerKAT International Gigahertz Tiered Extragalactic Exploration (MIGHTEE) onderzoek naar een klein stukje van de hemel, pakweg vier keer de grootte van de Volle Maan. Men dacht op basis van eerdere onderzoeken dat reusachtige radiostelsels niet veel voorkomen en de kans dat men in die vierkante postzegel aan de hemel reusachtige radiostelsels zou aantreffen schatte men vantevoren in op slechts 0,0003%. Maar men trof er dus maar liefst twee aan met MeerKAT, een serie aan elkaar verbonden kleine radiotelescopen, tesamen één grote radiotelescoop vormend. MeerKAT is een voorloper van de Square Kilometer Array (SKA), de reusachtige radiotelescoop die in Zuid-Afrika en Australië moet verrijzen en waarvan de bouw dit jaar moet gaan starten. Op basis van deze ontdekking van twee reusachtige radiostelsels denkt men dat er nog veel meer zullen zijn in het heelal.

MeerKAT. Credit: South African Radio Astronomy Observatory (SARAO).

Vakartikel: “MIGHTEE: Are giant radio galaxies more common than we thought?”, J. Delhaize, I. Heywood, M. Prescott, et al., Monthly Notices of the Royal Astronomical Society, 501 (3), pp. 3833-3845 (2021) (DOI: 10.1093/mnras/staa3837).

Bron: Royal Astronomical Society.

Gerelateerde Astroblogs:

In het kader van FIRST zijn maar liefst 63 reuzen-radiosterrenstelsels ontdekt Nooit eerder is een TDE zo dichtbij gezien… dat een zwart gat een ster oppeuzelt