China is 2021 voortvarend gestart met een drietal lanceringen en heeft tevens de eerste foto van Mars uitgegeven die door Tianwen-1 gemaakt is, de sonde die in mei a.s. een Marslanding gaat maken. In januari heeft China een drietal Yaogan militaire satellieten gelanceerd vanaf de lanceerbasis Jiuquan Satellite Launch Center, gelegen in het noordwesten van het land en twee satellieten uit de Tongxin Jishu Shiyan Weixing-klasse (TJSW). Het grootste staatsruimtevaartbedrijf van China, het China Aerospace science and Technology (CASC) verklaarde dat de Yaogan-lancering een succes was, de LM 4C toog na lancering richting het zuidoosten en bracht de satellieten in een aardebaan op een hoogte van 1100 km. Het CASC stelde dat de satellieten bedoeld zijn voor aardobservatie, meer specifiek voor detectie van de electromagnetische omgeving. Volgens westerse militair analisten zijn de satellieten echter bedoeld om marineschepen van buitenlandse mogendheden te bespioneren. Het trio satellieten zou mogelijk deel uitmaken van het Yaogan 31-systeem (de naam gebruikt door China voor spionagesatellieten). De raket bracht het drietal in een aardebaan op een hoogte van 1100 km, met een helling van 63 graden. Dit betekent dat de satellieten noordelijk zo ver als zuidelijk Alaska, en zuidelijk zo ver als de South Shetland-eilanden (net ten noorden van het Antarctische schiereiland), over de aarde scheren. De Yaogans werden reeds in zes vorige LM 4C missies gelanceerd, allemaal uitgevoerd tussen 2010 en 2019 en, allen in drietallen in een dezelfde aardebaan gebracht als die van deze lancering op 29 janauri j.l. De VS catalogiseerde zes objecten in orbit na de lancering, de drie satellieten, de bovenste rakettrap en twee kleinere, nog te identificeren, objecten.
Lange Mars 3B draagraket vanaf Xichang Credits; wikimedia commons
Verder lanceerde China op 4 februari j.l nog de Tongxin Jishu Shiyan Weixing-satellieten (TJSW). Deze lancering vond plaats met een Chang Zheng-3B/G2 (LM-3B/G2) draagraket vanaf het Xichang Satellite Launch Center. Chinese mediakanalen meldden dat de TJSW-satelliet voornamelijk gebruikt zal worden voor “satellietcommunicatie, radio en tv, datatransmissie, en dat er gerelateerde technische testverificaties zullen worden uitgevoerd.” Deskundigen betwijfelen dit, toen de eerste uit deze TJSW serie in 2015 werd gelanceerd werd dit aangekondigd als een satelliet bedoeld voor geostationaire communicatietechnologie, met name om Ka-band (27 en 40 GHz) frequentiegebruik voor breedband te testen. Maar het Japanse Kyodo News meldde destijds dat China mogelijk een raketafweersysteem aan het bouwen was. vergelijkbaar met de Amerikaanse ruimtegebaseerde infraroodsensorsatellieten. Dezelfde geheimhouding omringde de andere vier TSJW lanceringen op resp. 5 januari 2017, 24 december 2018, 17 oktober 2019 en 7 januari 2020. Uiteindelijk werd TJSW-1 in een geostationaire baan geplaatst, verdere details bleven achterwege. De satelliet werd gebouwd door het China Academy of Spaceflight Technology (CAST).
Minimaal 40 Chinese lanceringen in 2021, Mars-landing in mei a.s.
De orbitale lancering van de Yaogans op 29 januari j.l. was de tweede op rij in 2021 voor China. De eerste lancering, op 19 januari j.l., betrof een Tiantong 1-03 communicatiesatelliet vanaf een LM 3B draagraket. In totaal streeft het CASC ernaar om tenminste 40 lanceringen te verzorgen dit jaar, inclusief een module voor het te bouwen Chinese ruimtestation en een bemande missie. Op 4 januari j.l. bracht CASC rapport uit met de plannen voor 2021. Vorig jaar verzorgde China een totaal van 39 lanceringen, en de opgaande lijn in het aantal lanceringen is reeds twee jaar geleden ingezet. De module voor het ruimtestation betreft de kernmodule, deze zal waarschijnlijk in de eerste helft van 2021 gelanceerd worden. Daarna is het plan het Tianzhou-2 vrachtschip en de Shenzhou-12 bemande missies te gaan lanceren. Deze missies vereisen een lancering met resp. de draagraketten Lange Mars 5B, de Lange Mars 7 (gelanceerd vanaf Wenchang) en de Lange Mars 2F gelanceerd vanaf de lanceerbasis Jiuquan in de Gobi woestijn.
Een ander hoogtepunt voor China op ruimtevaartgebied is de landing van de Tianwen-1 op Mars. Deze zal rond 10 februari in een baan om Mars gaan vliegen en een landingspoging za in mei a.s. plaatsvinden. Verder zal China hard gaan werken aan de ontwikkeling van twee modules voor het ruimtestation voor wetenschappelijk experimenten en zijn tanden zetten in een bemande maanmissie. Verder zal CASC ook toepassingen van het Beidou satellietnavigatiesysteem uitbreiden voor gebruik bij de burgerluchtvaart en andere gebieden. Civiele satellieten die komend jaar gelanceerd gaan worden betreffen enkele Fengyun weersatellieten en een nieuwe generatie Gaofen aardobservatiesatellieten.
White Paper 2021-2021, andere Chinese lanceerbedrijven
Van de 39 lanceringen in 2020 was het CASC verantwoordelijk voor 34 van hen, waarbij het CASC de meest actieve lanceerorganisatie ter wereld maakt. Daarna volgt het Amerikaanse SpaceX, deze verzorgde in 2020 25 lanceringen. Het CASC deed de lancering van een LM 5B, als testlancering voor toekomstige lancering met ruimtestationmodules, en bemande ruimteschepen. Verder lanceerde CASC een prototype van een nieuwe generatie raketten, de Lange Mars 8, een medium-lift lanceerraket. En ook voerde het CASC de Tianwen-1 Marsmissie, en de Chang’e 5 maan sample-returnmissie uit. China is inmiddels bezig aan zijn 14de vijfjarenplan betreffende ruimtevaart. Mogelijk worden in maart a.s. meer details gepubliceerd over de ruimtevaartplannen tussen nu en 2025. Een officieel beleidsdocument, ‘white paper’ betreffende ruimtevaartdoelen wordt later dit jaar verwacht.
Eerste foto van Mars vanaf Tianwen-1 Credits; CNSA/PEC, Planetary Exploration China
Eerste foto van Mars door Tianwen-1
Het Chinese ruimteschip Tianwen-1, gelanceerd op 23 juli 2020 vanaf het Wenchang Space Center, Hainan, is sinds zeven maanden op weg naar Mars. De Tianwen zal rond de 10e februari in een elliptische baan om Mars gaan vliegen met een perigeum op 265 km en een apogeum op 12.000 km hoogte. De lander/rover zal in mei landen in Utopia Planitia, een uitgestrekte vlakte op het noordelijk halfrond van Mars waar radarwaarnemingen wezen op de aanwezigheid van enorme hoeveelheden ijs onder het oppervlak. Tianwen-1 is niet de eerste poging van China om Mars te bereiken. Een eerdere missie i.s.m. Rusland mislukte voortijdig bij de lancering in 2011. Alle systemen op de Tianwen-1-sonde zijn in ‘goede staat’, zo maakte het CNSA afgelopen vrijdag bekend. De zwart/wit foto werd vrijdag door het CNSA verstrekt en toont geologische kenmerken, waaronder de Schiaparelli-krater en de Valles Marineris, een uitgestrekte reeks canyons op het oppervlak van Mars. De foto werd genomen op ongeveer 2,2 miljoen kilometer van Mars. Bronnen: Xinhua / China Space Daily / Space.com / SpaceFlightNow
