28 maart 2024

Extreme getijdewerking kan inderdaad dwergstelsels zonder donkere materie opleveren

Met Hubble gemaakte foto van het dwergstelsel DF2. Credit: NASA, ESA, and P. van Dokkum (Yale University) • CC BY 4.0

Enkele jaren terug werden door een team van sterrenkundigen onder leiding van Pieter van Dokkum (Yale University) twee ultralichtzwakke dwergstelsels gevonden, DF2 en DF4 geheten (DF staat voor ‘Dragonfly’, de telescoop waarmee de waarnemingen zijn gedaan), die bijna geen donkere materie hebben. En dat was vreemd, want in theorie zouden alle sterrenstelsels, groot en klein, donkere materie moeten bevatten, de mysterieuze onzichtbare vorm van materie, die niet reageert met gewone materie (behalve via de zwaartekracht) en die 85% van alle materie in het heelal vormt. Donkere materie vormt de ruggegraat van de sterrenstelsels en clusters van sterrenstelsels en daarom zou je verwachten dat DF2 en DF4 ook donkere materie zouden moeten bevatten. Een team van sterrenkundigen van de Universiteit van Californië in Riverside heeft nu via simulaties ontdekt dat dwergstelsels zonder donkere materie wel degelijk kunnen ontstaan en dat het niet schuurt met het heersende ?CDM model van het heelal, het model dat de aanwezigheid van donkere energie (?) en donkere materie (CDM, cold dark matter) veronderstelt. Voor de simulaties maakten ze gebruik van het bekende Illustris simulatiemodel en dat leverde het inzicht op dat dwergstelsels, zoals DF2 en DF4, aanvankelijk wel donkere materie bvatten, maar dat ze door extreme getijdewerking hun donkere materie kunnen kwijtraken. In het geval van DF2 en DF4 is die getijdewerking veroorzaakt door het nabijgelegen grote sterrenstelsel NGC 1052. Via ’tidal stripping’, dat is de extreme getijdewerking onder invloed van de zwaartekracht, kunnen dwergsterrenstelsels wel 90% van hun voorraad donkere materie kwijtraken. Een andere uitkomst van de simulatie is dat de dwergstelsels door die getijdewerking ook ultralichtzwak kunnen worden – twee vliegen in één klap dus. Hier het vakartikel over de simulatie van dwergstelsels, dat gepubliceerd is in de Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. Bron: Eurekalert.

Share

Comments

  1. Ik dacht dat die DM info over DF2 en DF4 al weer achterhaald was vanwege een fout in de afstand bepaling. https://academic.oup.com/mnras/article/486/1/1192/5380810 of is dat inmiddels alweer weerlegd?

Speak Your Mind

*