Avi Loeb, ‘Oumuamua, Breakthrough Initiatives ‘Starshot’

Recentelijk ging een Astroblog van Olaf van Kooten over de bekende fysicus en astronoom Avi Loeb, zijn nieuwste boek en Loeb’s standpunt inzake ‘Oumuamua, of laatstgenoemde mogelijk een buitenaards ruimteschip zou zijn. Het artikel eindigt met de vraag hoe ‘wij’, lezers, het publiek, hierover dachten. Was Avi Loeb, professor aan Harvard, met een indrukwekkende staat van dienst op het veld van de natuurkunde en astronomie, acht boeken op zijn naam en betrokken bij gerenommeerde onderzoeksinstituten enigszins van het pad af met te denken dat ‘Oumuamua mogelijk een buitenaards ruimteschip was, i.d. type lichtzeil, of is dit toch niet zo een gek idee? Hoe dan ook, momenteel kunnen we, bij gebrek aan bewijs en tot zich weer een andere ‘Oumuamua aandient, voorlopig stellen dat we niet zoveel verder zijn. Het artikel maakte zeker het een en ander los, gezien de vele reacties. Het is daarom dat ik in dit blogje wil uitleggen waarom ik een verband zie tussen Loeb’s standpunt en Breakthrough Starshot, een voorgestelde interstellaire missie naar het stersysteem Alpha Centauri, en vanmiddag zo zag ik, ook aangestipt door Theo Prinse in zijn reactie.

(O)SETI, Breakthrough Initiatives
In de reeds decennia gaande zoektocht naar mogelijke buitenaardse beschavingen zijn de frontrunners op dit gebied de SETI-organisatie (actief sinds de zestiger jaren) en Breakthrough Initiatives van Yuri Milner (opgericht 2015). Werd er voor de eeuwwisseling nog redelijk wat publiek geld gespendeerd aan SETI-projecten, momenteel is dat nihil en draait het op private gelden van liefhebbers. Talloze SETI (passieve SETI) projecten zijn er gerealiseerd, velen via NASA, maar het scannen van de hemel met radiotelescopen naar buitenaardse tekenen van leven, leverde tot op heden niets op. Ook OSETI, of optical SETI-projecten leverden geen resultaten op.* Actieve SETI, ook wel METI-projecten (Messagging ETI) als Arecibo uit 1974, de Cosmic Calls uit 1999 en 2003 enz. die versleutelde radioboodschappen naar sterren ver weg stuurden idem dito. Zero results.

Avi Loeb en James Guillochon over lichtzeilsondes
In 2016, werd in het kader van Milners BI, Breakthrough Starshot onthuld, dat er talloze miniscule ruimtesondes naar het meest nabije stersysteem gestuurd zouden worden, om aldaar de omgeving te verkennen en informatie terug naar de aarde te sturen (dus niet zozeer voor detectie van ETI, daar is Breakthrough Listen voor). Avi Loeb, direct betrokken bij BI, schreef reeds in 2015 samen met collega-astronoom James Guillochon een wetenschappelijk artikel over hoe wij mogelijk toch iets zouden kunnen opvangen van ETI zonder dat deze bewust signalen uitzendt. Het tweetal stelde destijds voor dat ‘ze’ mogelijk lichtzeilen gebruiken om van A naar B te komen en dat lekkage van radiostraling detecteerbaar zal zijn over interstellaire afstanden. Het artikel getiteld ‘SETI via Leakage from Light Sails in Exoplanetary Systems’ werd gepubliceerd in Astrophysical Journal Letters.** Het Nederlands tijdschrift Kijk wijdde ook een artikel aan het paper***, en Ik citeer: “Guillochon en Loeb stellen zich vervolgens voor dat een buitenaardse beschaving twee planeten in hetzelfde zonnestelsel met elkaar verbindt door continu ruimtescheepjes met lichtzeilen heen en weer te sturen. Als die twee planeten zich vanuit de aarde gezien op één lijn bevinden, is de kans dat wij licht opvangen dat langs de randen van het zeil valt het grootst. Daar zou een toekomstig SETI-project zich dus op kunnen richten, vindt het tweetal. Natuurlijk is het bovenstaande plan alleen zinnig als lichtzeilen inderdaad zo’n goede manier blijken om door de ruimte te reizen – en aliens die deze methode gebruiken vervolgens geen oplossing vinden voor al dat licht dat niet op het zeil valt, maar erlangs schiet.”

‘Oumuamua als Starshot maar dan in omgekeerde richting, OMETI
Persoonlijk ben ik van mening, dat Loeb in ‘Oumuamua, na zijn ontdekking in 2017, deze ruimterots/schip/komeet als een soort Breakthrough Starshot zag maar dan in omgekeerde richting, ooit zijn er ‘lichtzeilschepen’ gelanceerd en i.i.g. eentje van de vloot is, per ongeluk of opzettelijk, alhier in ons zonnestelsel beland. In onderstaande Youtube video geeft Loeb enkele redenen waarom hij vermoedt dat de rots artificieel is. Het artikel van Loeb en Guillochon kan, ook al was ‘Oumuamua destijds in 2015 nog niet ontdekt, inhoudelijk wel bij Loebs denktrant aansluiten. Loeb, die zoals AB-lezer Cees Klaris m.i. terecht stelt ‘interessante onderwerpen op een relaxte manier benadert’.

In een hoofdstuk uit het boek ExtraTerrestrial Languages (MIT, 2019) gaat de auteur, wetenschapsjournalist Daniel Oberhaus, nog een stap verder. en verwijst daarbij tegeljkertijd naar ditzelfde paper van Loeb en Guillochon uit 2015. Hij stelt dat met Breakthrough Starshot deze radiostraling ‘lekkage’ bij de ruimtescheepjes ook gebruikt kunnen worden voor OMETI, ik citeer blz. 133: “…if the project (Breakthrough Starshot) comes to fruition it may also qualify as the first OMETI project, given that leakage from the beamed radiation used to propel the spacecraft will be detectable at interstellar distances.” Oberhaus ziet in dat je deze radiostraling kan gebruiken voor een optische METI-boodschap. Oberhaus merkt hierbij op dat alle high-power radiotransmissies op aarde vanaf WO II, tv, radio, radar, alles boven de 10 MHz, in de ruimte ‘lekt’ en inmiddels al een soort ‘wolk’ van radioruis heeft veroorzaakt waarvan de radius inmiddels zo een 80 lichtjaar beslaat. Oberhaus stelt dat in theorie elke beschaving met een voldoende gevoelige radiotelescoop in staat zou kunnen zijn om radio-lekkage van de aarde te detecteren, waardoor de aarde opgemerkt kan worden.

Of je deze astronoom nu werkelijk te ver vindt gaan inzake het voorstellen van ‘Oumuamua als ruimteschip, of hem een aansteller vindt, vast staat dat Loeb, nog relatief jong, kan bogen op een indrukwekkend palmares. Tevens is hij niet bang om belachelijk gemaakt te worden en, tja, hij spint er (waarschijnlijk) garen bij, zijn boeken gaan als warme broodjes. Maar waarom zou hij zijn reputatie te grabbel gooien, wat heeft hij eraan? Daarom stel ik dat het nu niet zozeer om die ene ruimterots gaat maar veeleer een vingerwijzing is richting onszelf, dat we niet verstarren in aardse conventies en af en toe het aards denkkader van ons afschudden. Verder heeft het niets met geloven te maken, alleen het onomstotelijk bewijs ontbreekt. Dit is enigszins in de lijn met andere reacties, waaronder die van Cees Klaris en Theo Prinse. Avi Loeb is om maar eens een ‘buzz’ uitdrukking te gebruiken een out-of-the-box denker, pur sang mag ik inmiddels wel zeggen. Bronnen: Centauri Dreams blog, Daniel Oberhaus’ Extraterrestrial Languages, SETI