29 maart 2024

Hubble ontdekt een heel ‘nest’ van kleine zwarte gaten in de kern van een bolhoop

NGC 6397. Credit: NASA, ESA, and T. Brown and S. Casertano (STScI)

Sterrenkundigen hadden verwacht in het centrum van de bolvormige sterrenhoop NGC 6397 een ‘intermediair zwart gat’ aan te treffen, da’s een tussenmaat zwart gat, dat enkele duizenden tot honderdduizenden keer zo zwaar als de zon kan zijn. Maar wat troffen ze aan: een concentratie van kleine, stellaire zwarte gaten, zeg maar een soort van nest van zwarte gaten. Eduardo Vitral en Gary A. Mamon (Institut d’Astrophysique de Paris) onderzochten de kern van NGC 6397, welke zich op 7800 lichtjaar afstand van de aarde bevindt, dat is relatief dichtbij. Eigenlijk zochten ze naar een ‘intermediate massive black hole’ (IMBH) – een klasse zwarte gaten gelegen tussen de stellaire zwarte gaten van 8 tot enkele tientallen zonsmassa en superzware zwarte gaten van miljoenen tot miljarden zonsmassa – en daartoe maakten ze gebruik van de gegevens van de positie en snelheid van sterren in de bolhoop, verkregen met de Hubble en Gaia ruimtetelescopen.

Een impressie van het nest van zwarte gaten in het centrum van NGC 6397. Credit: ESA/Hubble, N. Bartmann

Op grond van die gegevens kon het tweetal zien dat er een onzichtbare massa in het centrum van de bolhoop is, alleen is die massa niet ‘puntachtig’, maar strekt ‘ie zich uit tot een omvang van enkele procenten van de cluster. Men denkt dat het gaat om een boel zwarte gaten dicht bij elkaar in het centrum van de bolhoop, die allemaal overblijfselen zijn van zware sterren. Het zijn volgens de waarnemingen geen witte dwergen of neutronensterren. De zwarte gaten kunnen verder van het centrum ontstaan zijn, maar door gravitationele interactie met minder zware sterren in de buurt ‘zonken’ ze geleidelijk naar het centrum toe.

Hier het vakartikel over de waarnemingen aan bolhoop NGC 6397, verschenen in Astronomy & Astrophysics. Bron: Hubble.

Share

Comments

  1. En welke donkere energie houdt die zwarte gaten van elkaar gescheiden? Rotatie? https://www.astroblogs.nl/2014/05/09/bolvormige-sterrenhopen-draaien-toch/

    • Ja, boeiende vraag.Waarom smelten al die zwarte gaten van dat nest niet met elkaar tot één superzwaar zwart gat in het centrum van de bolhoop? Ik denk dat ze nu nog wat te ver uit elkaar staan, zodat ze elkaar gravitationeel niet beïnvloeden en dat ze ieder nog keurig een baantje draaien om het gemeenschappelijke zwaartepunt van de bolhoop. Het is overigens niet de donkere energie die weerhoudt dat ze samensmelten hoor, die is op deze schaal veel te zwak.

Speak Your Mind

*