Site pictogram Astroblogs

Hubble ziet een nieuwe atmosfeer ontstaan op rotsachtige exoplaneet GJ 1132 b

Impressie van GJ 1132 b. Credit: NASA, ESA, and R. Hurt (IPAC/Caltech)

Sterrenkundigen zijn er met de Hubble ruimtetelescoop voor het eerst in geslaagd om bij een exoplaneet bewijs te vinden van vulkanische activiteit, welke zorgt voor de vorming van een atmosfeer om de planeet. Het gaat om de exoplaneet GJ 1132 b (die hier al eerder passeerde op de Astroblogs), die qua dichtheid, omvang en leeftijd op de aarde lijkt. Het lijkt erop dat GJ 1132 b eerst als een gasachtige planeet ontstond, een zogeheten sub-Neptunus, gehuld in een dikke, dichte atmosfeer. Maar door de intense straling van z’n moederster, een hete rode dwergster, raakte GJ 1132 b zijn waterstof en helium kwijt en er bleef een rotsachtige kern over, die op de aarde lijkt. Waarnemingen met Hubble laten zien dat er zich op GJ 1132 b een tweede atmosfeer aan het vormen is, rijk aan waterstof, waterstof cyanide, methaan, ammonia en met een waas van koolwaterstoffen. Men denkt dat de oorspronkelijke waterstof van de planeet in het magma in de mantel van de planeet is terechtgekomen en dat het via vulkanische activiteit nu weer naar buiten komt. De tweede atmosfeer van GJ 1132 b wordt dus vooral door interne, vulkanische activiteit van de planeet gevormd, niet door factoren van buitenaf. Hieronder een met Hubble gemaakt spectrum van de atmosfeer van de planeet.

Credit: NASA, ESA, and P. Jeffries (STScI)

De tweede, zich vormende atmosfeer lekt voortdurend gassen de ruimte in, maar het lijkt erop dat er telkens vanuit het binnenste van de planeet wordt aangevuld. Onderzoek aan de atmosfeer van GJ 1132 b levert daarmee ook kennis op van de geologie van deze planeet. Naast de overeenkomsten die GJ 1132 b heeft met de aarde, zoals z’n omvang en leeftijd, zijn er ook duidelijke verschillen, zoals zijn andere afkomst als oorspronkelijke sub-Neptunus, en zijn afstand tot z’n moederster. GJ 1132 b staat namelijk veel dichter bij de ster dan de aarde tot de zon staat, een ster die een rode dwerg is. De planeet doet er slechts 1,5 dag over om één rondje om de ster te maken en hij zit in een ’tidal lock’, dat wil zeggen dat dezelfde kant altijd naar de ster GJ 1132 is gericht.

Hier is het vakartikel over de exoplaneet GJ 1132 b, te verschijnen in The Astronomical Journal. Bron: ESA-Hubble.

FacebookTwitterMastodonTumblrShare
Mobiele versie afsluiten