28 maart 2024

Project 15cm F8/EQ3 special paint planetaire Newton!

15cm F8 special paint planetaire Newton

U zijt allen van harte gegroet bij deze 228ste editie van mijn astronomisch “Nachtboek van een hemeldwaler” Uiteraard wordt ook dit “blogje”, geheel in de aard der traditie, een “lel”…EN…omdat er, door die 17miljoen die er allemaal menen  verstand van te hebben, al meer dan genoeg over geluld is  welke mening de enig juiste is aangaande…ach…U weet wel wat, gaan we maar meteen braaf ende gezwind  over naar de echt leuke=astronomische orde van de dag….en dat is het heuglijken feit dat ik mijzelve een maandje of paar geleden getrakteerd heb op een heuse…telescoop….hoeraaaaa!!
Niet dat ik daar nou overigens een zwaar gebrek aan had, want dit optisch pretgevalletje is namelijk alweer “hemelgluurcontraptie nummero zes” in mijn bescheiden (nah!?!) “teletoetervloot”.

Het bucketlist-kijkertje in kwestie betreft een Skywatcher 15cm F8 zogenaamde apokiller/planetaire Newton, welke haar glorieuze hemelwerk moet gaan doen op een EQ3 GoTo montering, ook van Skywatcher.
Nu zou dit gegeven in principe het eind van dit blogje kunnen zijn…..tenslotte je koopt een telescoop, je haalt hem/haar uit de doos, je schroeft het hele zooitje in elkaar en je gaat kijken….wat valt er nog meer over te vertellen????……maar niet in dit geval…..want, mijn best astroblogs-publiek……wat doet een normaal mens die net een spiksplinternieuwe glim-telescoop heeft aangeschaft???
Precies…..die zet er meteen dezelfde avond nog resoluut “de zaag er in” en haalt hem/haar  helemaal tot op het laatste boutje-moertje uit elkaar…oh yeah!!!
Om hem/haar(??) daarna dan vervolgens weer ganz und geheil naar eigen mechanische en esthetische wensen terug in elkaar te zetten ter verkrijging van,  in mijn ogen althans, de ultieme Newton-telescoop…en daar dan  lekker een winter/corona-maandje of drie heel genoegelijk mee bezig te zijn!!!

In mijn  wereldbeeld voldoen nieuw (tweedehands) aangeschafte telescopen meestal niet danwel  niet geheel aan mijn, toegegeven lichtelijk neurotische,….eh….”mierenneuk-eisen”…..en….ook al ben ik mij zeer bewust van het feit dat meteen op de dag van aanschaf de haakse slijper in je nieuwbakken optische speelgoedje zetten……..niet echt gunstig is voor eventuele garantiezaken, TOCH weegt dit feit niet op tegen het zeer happy-makende vooruitzicht op een telescoop die na die extreme make over heerlijk helemaal naar eigen voornoemde “mierenneuk-wensen” is.

Het Newtonnetje in kwestie had ik de afgelopen twee/drie jaar al meerdere malen wellustig in de fraaie optische Newton-ogen (nou ja..oog) gekeken, in haar, voor mijn gevoel in elk geval,  woestlonkende rol als showroommodel bij mijn all time favo telescoopwinkel “Robtics” te Leidschendam.
Tja….en eind december van het afgelopen jaar ben ik dan toch uiteindelijk bezweken voor haar noeste en woeste avances…ach ja…het vleesch is zwak!!

Normaal gesproken zou Menno (van Robtics) dan vervolgens fluks het magazijn in rennen om een minuutje of wat later weer op te duiken met een hele grote doos met daarin de evenzo bekoorlijke tweelingzus van voornoemde optische showroom-diva…..MAAR JA….we leven op dit moment in een hele vreemde tijd met soms echt hele vreemde randverschijnselen c.q. voor en nadelen……..

Eén van die vreemde randverschijnselen is het heuglijken feit dat, omdat we nu gedwongen zijn tot niet echt sociale vrijetijdsbestedingen, DE social distancing hobby bij uitstek, zijnde de edele sport der praktische amateur sterrenkunde zo ongeveer ge-explodeerd is, althans  zo heb ik mogen vernemen van de “Robtics-knakkers”.
Blijkbaar is dus zo ongeveer heel Nederland fanatiek aan het sterrenkijken geslagen ….enne….da’s natuurlijk hartstikke leuk ende gezellig met die, pak hem beet, 17 miljoen nieuwbakken “hemelgluurders” erbij!!

Edoch het nadeel van deze trend is dan wel weer dat er, naast die ware plee-papier-plundering van vorig jaar, er ook een ware hamster-run is ontstaan op telescopen…..ofwel….teletoeters groot en klein plus bijbehorende accessoires zijn bijkans niet meer aan te slepen!
De vraag naar astronomisch speelgoed is dus, zeg maar behoorlijk “ontploft”, maar de fabrieken (in China) hebben vanwege “een zeker geniepig griepje” een behoorlijk lange tijd stilgelegen….en daar wringt op dit moment helaas de “astro-schoen” een beetje, want voor sommige heel populaire astrospeeltjes is de levertijd opgelopen tot soms wel enkele maanden….en dit bleek dus helaas ook het geval te zijn voor mijn lustig begeerde 15 cm F8 planetaire apokiller “corona-troost-Newtonnetje”.

Of ik er bezwaar tegen had om dan maar het showroommodel, zo uit de showroom en zonder luxe verpakking, aan te schaffen en mee te nemen naar Dordt, tegen de op dat moment geldende nieuwprijs??
Aangezien ik de combi van…een (nieuwe) telescoop in een, al dan niet zelfbouw, (zwaarkartonnen/houten/aluminium), joekel van een (luxe???) verpakking/-transportkoffer….altijd al heel onpraktisch en derhalve dus ook totaal nutteloos heb gevonden….had ik er echter juist totaal GEEN bezwaar tegen  om het hele zwikkie achterin  de BestelEend te “pleuren” en zo mee te nemen….en aldus geschiede!!

Luxe verpakkingen c.q. loodzware draagkoffers en (Newton)telescopen……doe me een lol, zeg….!! Sinds die ene keer toen toenmalig astrovriendje Jos tijdens een fiets-expeditie naar de Biesbos met z’n 11.5cm Newton keihard op zijn bek ging….(”klababber” en dan vervolgens heel surrealistisch ingehaald worden door de “lensdop” van voornoemde Newtonnetje)…..en er langs de kant van de weg even heel serieus “uitdeukwerk” gedaan moest worden om het Newtonnetje weer optisch uitgelijnd te krijgen…(Collimeren op grotesk niveau!!)…waarna het zwaargebutste Newtonnetje vervolgens weer braaf haar rete-strakke optische kunstjes liet zien…..welnu…sinds dat specifieke moment is mijn gevoel van nut voor “luxe verpakking c.q. draagkoffers” totaal verdwenen het grote zwarte gat der totale nutteloosheid!  Gewoon “kaal” op de bagagedrager/achterbank!

Een gedeukte, geroeste of zelfs kromme telescoopbuis zegt helemaal NIETS over het optisch prestatievermogen van de daarin gemonteerde optiek. Zolang de beschadigingen een correcte uitlijning maar niet in de weg zitten is er in feite niets aan de hand.
En derhalve bij deze een dringend advies aan al die nieuwbakken telescoopbezitters…..leer vooral toch eerst je instrument en haar noodzakelijke onontkoombare onderhoudsprocedures goed kennen en ga je daarna pas amuseren met randzaken zoals draagkoffers e.d.!!!
Dit dringende advies geldt vooral wanneer je een dikke kort focus Newton (15 cm F5….20cm F6….30cm F4…etc..etc) hebt aangeschaft…Deze instrumenten MOET (!!!!)  je, heel nauwkeurig,  KUNNEN afstellen/uitlijnen (collimeren) willen zij de prima optische prestaties kunnen leveren waar ze theoretisch toe in staat zijn! Er zijn hedentendage genoeg uitstekende high tech “asfstelspeeltjes” plus dito uitstekende handleidingen te vinden op het internet. “Collimeer-angst” is derhalve echt niet (meer) nodig!!!!

Grote spiegels/lenzen in combinatie met korte brandpuntsafstanden (lage F-nummers…F4..F5..F6) hebben eigenlijk maar twee echte voordelen….ze zijn lekker compact en derhalve makkelijk te transporteren en bij het fotograferen heb je met heel korte belichtingstijden al genoeg fotonen op de lichtgevoelige chip voor een redelijk kek-ogend plaatje ….maarre….als het gaat om het, met die korte brandpuntsafstanden/lage F-nummers, “op de mat kunnen leggen” van de theoretisch mogelijke esthetisch-optische prestaties behorende bij die grote lens/spiegeldiameters, dan is er best wel een behoorlijk optisch technisch spanningsveld!!

Het in toom (onzichtbaar) houden van onvermijdelijke optische fouten is bij een kijker met een kleine spiegel/lens met een lange brandpuntsafstand altijd het makkelijkst…..Ga je daar van afwijken, door of het doelbewust toepassen van kortere brandpuntsafstanden danwel het vergroten van de spiegel/lens of een combinatie van beide,  dan MOETEN er optische kunstjes worden toegepast/aangeleerd om die optische afwijkingen onder controle…(als in onzichtbaar kleiner verborgen binnen het diffractieschijfje)….te houden.

De makkelijkste truc is het toch maar doelbewust toepassen van een langere brandpuntsafstand omdat kijkers met lange brandpuntsafstanden nu eenmaal veel minder gevoelig zijn voor collimatie-fouten. Heb je geen trek in een lange telescoopbuis/lange brandpuntsafstand en je wilt toch de goede beeldkwaliteit over het GEHELE beeldveld gehandhaafd zien dan is extra corrigende optiek in de vorm van een zogenaamde coma-corrector gewoonweg verplichte kost!!!!

Coma corrector

Een beeldvullend open sterrenhoopje is een feest voor het oog als het allemaal retestrakke PUNTJES i.p.v. van die (onnodige!!) oerlelijke verwongen mini-komeetjes!!

Een combinatie van beide zou trouwens ook kunnen maar da’s misschien wel een beetje overkill.  Maar goed…..even heel aangedikt…..Liever een 15cm F8 (brandpuntsafstand 120cm) dan een 15cm F5 (75cm) ook al is die laatste wel weer fijn compacter….maar ook liever weer een 15cm F5 Newton dan een 20cm F5,  maar ook weer liever een 20cm F5 dan een 30cm F5…bla…bla…bla…..TENZIJ die laatste twee van corrigerende optiek zijn voorzien in de vorm van zo’n comacorrector!!…..

Een zogenaamde coma corrector is een essentieel optisch hulpmiddel waar eigenlijk IEDERE kortfocus Newton boven de 20cm spiegel diameter standaard mee uitgerust zou moeten zijn om te zorgen dat de theoretische optische perfectie in het centrum van het beeldcentrum van dit type kijker ook gehandhaafd blijft in het omringende beeldveld.  Het vreemde is nu dat deze vormen van corrigerende optiek in de professionale optische astronomie al heel lang geleden zijn ingevoerd…..de 5 meter Hale-telescoop op Mount Palomar is een optisch gedrocht zonder……maar in de amateurwereld lijkt het nog steeds maar niet echt ingeburgerd te willen raken, tja…..

De Newtontelescoop is het ENIGE kijkertype die (mits goed geconstrueerd!!) theoretisch op de optische as  PERFECT is!! Sorry…apo-fans…lees eens een “boekje” maar dat is de harde optisch theoretische realiteit!
Echter direct NAAST de optische as is de (kortfocus) Newton helaas wel meteen ” zwaar de lul”, met dank aan “koning Coma” als  dominante en zeer irritante optische fout,  die alleen maar effectief bestreden kan (MOET!!) worden middels het plaatsen van een coma corrector vlak voor het brandpunt OF door het toepassen van een zodanig lange brandpuntsafstand welke een Newtonsysteem geeft met een openingsverhouding van minimaal F8 of groter!!
Vanuit het oogpunt van het willen bereiken van optimale optische kwaliteit zijn dit voor de Newton de enig juiste getallen. Een 30cm F12 Newton uitgerust met een 1/12 lambda superspiegel bijvoorbeeld is optisch een planetaire “droomscoop” maar helaas wel een enorme mechanische nachtmerrie met een volkomen onhanteerbare buislengte van maar liefst 360cm!!
Kleine Lenzenkijkers (tot zo’n 15cm) zijn wat het bestrijden van optische fouten in zoverre zwaar in het voordeel omdat je met drie lenzen (zoals bij een zogenaamde “apo”) maar liefst ZES optische vlakken hebt waarmee je heel veel zo niet al die onvermijdelijk optische afwijkingen veel makkelijker in toom kunt houden vergeleken bij een pure (kortfocus) Newtontelescoop zonder coma corrector, die deze onmogelijke taak moet doen met maar slechts ÉÉN optisch werkbaar vlak, zijnde de parabolische hoofdspiegel!!
Maar ook voor de lenzenkijker geldt het adagium dat grote lenzen (zeg maar…lenzen groter dan 15cm) het niet lekker doen bij korte brandpuntsafstanden/ kleine openingsverhoudingen.
Een 10cm F6/F8 apo is een supertelescoop maar is en blijft een relatief klein instrument….een fijn veel grotere 15cm F6 apo wordt al een dure optische draak! Een 15cm F8 apo is dan alweer heel veel beter…maar wel loodzwaar (6 lenzen is heel veel glas!!) en gestoord pittig geprijsd vergeleken het spotgoedkope lichtgewicht 15cm F8 spiegel-alternatief!

En zie hier mijn “optische gruizigheid” jegens zoiets ogenschijnlijk “onbenulligs” als een 15cm F8 Newton. Het gebakkie lijkt, mits goed geconstrueerd en wederom naar mijn bescheiden mening,  precies in de sweetspot te vallen als het gaat om superieure optische prestatie’s, betaalbaarheid en hanteerbaarheid!

Het is en blijft echter wel nog steeds een heel vreemd verschijnsel dat een 15cm F8 Newton gezien wordt als een (spotgoedkoop) beginners-instrument en een, optisch theoretisch vrijwel gelijkwaardige, 15cm F8 apo als een peperduur high end instrument voor de gevorderde astro-liefhebber.

Als je beide systemen op de computer doorrekent dan liggen de uitkomsten heel dicht bij elkaar. Een foton zal het echt geen reet kunnen schelen of die nou gerefracteerd dan wel gereflecteerd wordt!!!
Economisch en mechanisch vergeleken zijn de verschillen tussen beide systemen in de dagelijkse praktijk dus wel enorm groot en daar zit in zoverre een begrijpelijke logica achter, daar op de algehele bouwkwaliteit van de high end refractor werkelijk alles uit de kast gehaald wordt, iets wat voor de standaard huis, tuin en keuken 15cm F8 Newton toch niet echt gezegd kan worden.
Niet dat zo’n Newtonnetje nou zo’n slecht (beginners) instrument is, integendeel zelfs….MAAR…bij dit soort instrumenten valt wel echter meestal nog behoorlijk wat te winnen. Waarom de markt dat niet van eigens dicteert is mij in elk geval een heel maf raadsel. De dikke lenzenkijker als poenige optische hoerensloep-statussymbool versus het onterecht miskende optische lelijke Newton-eendje??? Wie zal het zeggen….???

Maar goed…..De zwarte 15cm F8 skywatcher en de witte skywatcher EQ3 GoTo verwachtingsvol achterin het heilige Besteleendje gemikt en naar huis gescheurd….en daarmee zou het verhaal hier eindigen ware het niet dat de strakke sky watcher OTA (optical tube assembly) zwart van kleur is met witte appendages…enne….dat vind ik dus gewoon spuuglelijk…..net zoals ik de witte EQ3 montering met zwarte details zo mogelijk nog veel lelijker vind…..
Een telescoop, een instrument die in ons Nederlandse klimaat helaas toch de meeste tijd binnen staat te verstoffen, mag/moet naar mijn onbescheiden mening best wel een beetje (veel!!) “smoel hebben”!!!
Net zoals een montering in mijn belevingswereld gewoon zwart moet zijn net zoals mijn oude EQ6……en dus….uit mekaar met heel die zooi en rigoureus de verfspuit er overheen in een kleurenschema geheel naar eigen  smaak!!

15cm F8 Newton en EQ3 montering in tijdelijke staat van ontbinding.

Wat het mechanische aspect betreft moest de aluminium driepoot uiteraard het veld ruimen voor een stalen zuil uit eigen las, slijp en knutselkeuken…..maar de belangrijkste (optisch-mechanische) aanpassing betreft toch vooral de BINNENKANT van de telescoopbuis….want die is simpelweg gewoon nog niet af.
Om contrastverpestend strooilicht uit het brandpunt bannen zijn kwaliteitslenzenkijkers vrijwel allemaal uitgerust met een zeer effectief systeem van anti-strooilicht diafragma-ringen,  gemonteerd aan de binnenkant van de telescoopbuis….
Zo’n setje inwendige buisringen is een zeer effectief contrastverhogend middel die in principe ook aan de binnenkant van de Newtonbuis wonderen zou kunnen doen voor de beeldcontrastkwaliteit…..ware het niet dat een Newton helaas behept is met een OPEN telescoopbuis met alle dodelijke warmtehuishoudelijke ellende van dien.

Die OPEN  Newtonbuis werkt, als je het gebakkie vanuit je warme huiskamer in je vrieskou-achtertuintje zet,  in feite als een ordinaire beeld verziekende schoorsteenpijp!!  Die lastige warmtehuishoudingproblematiek is de echte killer als het gaat om Newton-beeldkwaliteit ten opzichte van de lenzenkijker met haar heerlijk GESLOTEN optiekbuis.
Er wordt altijd onterecht moeilijk gekeken naar die, in de lichtweg zittende ozo zichtbare, Newton vangspiegel…maarre…als die maar niet al te groot is, zoals dus zo’n piepklein gevalletje (obstructie minder dan 20%) in de planetaire F8 Newton, dan is het beeldbedervend effect hiervan zo goed als verwaarloosbaar…Iets wat dus  NIET gezegd kan worden van de warmtehuishouding van de Newtontelescoop.

Het probleem met het installeren van zo’n kek setje diafragma buisringen in een open newtonbuis is echter het feit dat deze de uit de buis opstijgende warme lucht als het ware in de stralengang van de Newton dwingt…met alle beeldverziekende gevolgen van dien…..ofwel…diafragmaringen zijn voor een open Newtonsysteem GEEN optie.
Het monteren van een optisch vlakke afsluitplaat in combi met diafragmaringen kan uiteraard weer wel….maar dan zit je weer met het super-irritante gezeik van het razendrap beslagen raken van die optisch vlakke afsluitplaat…..
Moet je daarvoor weer een hopeloos loeierlange dauwkap bijplaatsen of…erger nog….van die stomme elektrische anti-dauw-lint om de voorkant van je OTA wikkelen….of nog stommer dan stom…..het moeten gebruiken van een fohn….aaaarrrgghh…ben toch….piep…vette krachtterm…….geen kapper!!
Zo’n Schmidt-cassegrain stijl OTA-afsluit/correctieplaat was voor mij DE reden waarom ik ooit lang geleden na slechts twee weken mijn gloedjenieuwe zwarte celestron C8 weer de deur uit heb getrapt, nadat dat kreng tot twee keer toe in de vochtige Biesbos in no time meende te moeten beslaan…not funny!

Dure mooi strakglimmende C8 eruit en een onooglijk lelijke rioolpijpgrijze tweede hands engelse 15cm F8 Fullerscopes Newton erin….top optiek in een no nonsense 120cm lange dauwkap!!!

Afijn…..Wat gelukkig wel heel goed werkt, dat is…of de Newtonbuis helemaal met matzwart kurk of vilt bekleden…of…wat ik gedaan heb, de OTA aan de binnenkant beschilderen met matzwarte verf vermengt met grof houtstrooisel,  zodat je een heel effectief ruw matzwarte telescoopbuis-binnenkant krijgt waar ook nog eens warme lucht zonder problemen uit kan ontsnappen.

Het meest simpele middel wat die warmtehuishoudingproblematiek betreft is toch vooral gewoon de OTA de tijd te geven zich aan te passen aan de buitenlucht en bewaar je kostbare Newtonnetje bij voorkeur toch maar liever niet in je crematorium-warme huiskamer en als je op pad gaat zet dan de kachel in de auto uit en een autoraam (de autoramen) open.  MAARRE…..als je je kek en woestkleuriggespoten special paint Newtonnetje wel in je warme huiskamer wil laten pronken dan kan je OTA, om die warmtehuishouding-problematiek toch iets rapper het hoofd te bieden, ook voorzien van mechanische kijkerbuis-ventilatie.

Kijkerbuisventilator

Een fan uit een sloopcomputer (of gewoon een nieuwe uit de compu-sjop) strategisch en zo trillingsvrij mogelijk gemonteerd aan de achter (hoofdspiegel)kant van je kijkerbuis is een zeer snelle effectieve manier om je Newtonnetje waarneemklaar te krijgen. Waar je dan wel even over moet nadenken is of deze dan tegen de spiegel van achteren naar voren laat blazen…of andersom…..waarbij de warme lucht als ware via de acherkant uit de buis wordt gezogen. Na wat rondneuzen op internet lijkt de tendens naar dat laaste te nijgen. Op deze manier blaas je en geen straatvuil in je kijkerbuis en het algehele proces van afkoeling schijnt toch wat sneller maar ook rustiger te verlopen. Eh…..ik hoop het deze week hopelijk  wederom avondklokboeteloos uit te kunnen proberen!!

Om de telescoopbuis met verf aan de binnen en buitenkant “te grazen” kunnen nemen heb ik heel de buis kaalgemaakt. De binnenkant van de buis heb ik meerdere malen gedaan met een lange kwast. De buitenkant van de buis heb ik gespoten.
Wat betreft het vervangende kleurenschema voor op de oorspronkelijk egaalzwarte buitenkant heb ik het maar tot mijn “huisstijl” gemaakt om al mijn buistelescopen te voorzien van een duotoon camouflage-schema.

Mijn astrofoto-telescoop, de (oorspronkelijk maagdelijk saai-witte) 20cm F6 Newton, doet al vele jaren haar werk in een “camouflageschema” van lichtgrijs en roze. Mijn “Oer-Elfje” heeft een metallic blauw/goud jasje….enne….voor het project 15cmF8 special paint planetaire Newton is mijn keuze uiteindelijk gevallen op een zandgeel/donkergroen-camouflage kleurenschema, welke ik toevallig tegenkwam op een oude WO2 kleurenfoto van een……..Messerschmitt 262 jachtvliegtuig, ach ja!!

Voordat ik aan het strippen van de OTA kon beginnen wel eerst nog even een om ergonomische redenen tweede zoekervoetje geplaatst omdat mijn 59 jaar oude kippennek nu toch net effe wat minder soepel is dan toen ik nog jong, dom en van elastiek was!!
Het schuur en spuitritueel (met twee custommade spuitbussen autolak) is niet veel anders dan het ritueel toegepast in de profi-autospuiterij….met dien verstande dat ik voor het gewenste overvloei-effect beide kleuren heel geduldig (is voor mij echt een “dingetje”!!) en tegelijkertijd in meerdere dunne laagjes (druipers niet gewenst!!) op de OTA heb aangebracht.
Profi-autospuitlak werk erg aangenaam omdat het veel minder stinkt dan van die goedkope “Aktie-spuitbussen”, droogtijd fijn kort is, de lak een stootje kan hebben en het eindresultaat in het algemeen altijd zeer bevredigend is, zelfs voor iemand die wat ervaring betreft natuurlijk niet in de schaduw kan staan van de echte vakman-autospuiter.
Ik ben in elk geval zeer content met het nieuwe uiterlijk van mijn special paint Skywatchertje….het is nu echt MIJN telescoop geworden!!!

Tja….en dan die ranzig witte EQ3…..

De Skywatcher EQ series monteringen zijn echt hele fijne goede en ook nog eens zeer betaalbare monteringen….maarre…..waarom toch dat oorspronkelijke stijlvolle kinky matzwart met zwoelrode detaillering gewijzigd in dat….mag ik effe overgeven…………..nietszeggende veiligbrave burgerlul wit….aaarrrgghhhh??!!???….Ik vind het dus helemaal niets en daar zullen “de witjassen” en de modepolitie ongetwijfeld wel een mening over hebben die totaal niet de mijne is …maarre..dat kan mij dus echt geen ene bilnaad kan schelen!!

De EQ3 tot op het bot uit elkaar geplukt, schoongemaakt, daar waar ik dat nodig achtte mechanisch aangepast, kaalgeschuurd, afgeplakt en er vervolgens drie lagen kinky matzwarte autolak er overheen gespoten.
Voor het ultieme eindeffect heb ik ook nog eens de asklemmen in “spetterend metalic paars” gepaint. Het hele geval staat nu stoer gemonteerd op mijn homemade matzwarte stalen zuilstatief…en het geheel maakt uw nedrig scribent zo trots als een eend met zeven….nou ja….dat moogt U lekker zelf invullen!!!

Trouwens, wat de mechanische kwaliteit c.q. stabiliteit van zo’n EQ3’tje betreft, die valt mij voor zo’n, in verhouding tot die pittig lange F8 OTA, redelijk “schriel ogend” assenstelsel eigenlijk best wel heel erg mee.
Natuurlijk is de EQ6 een “rots van Gibraltar” vergeleken met de EQ3….maar zij die het..eh…”(on)genoegen” moeten “genieten” om een EQ6 naar een waarneemplek te moeten zeulen, zullen het rapid responce vedergewicht van de EQ3 echt zeer waarderen.

OK….vanuit deep sky astrofotografisch standpunt bekeken is de 15cm F8 Newton zeker een pietsie overkill voor de EQ3…net effe iets teveel trillingsgevoelig voor langbelichte opnames…maarre…. voor een plezant avondje losse pols GoTo visueel astrotoerisme of eventueel zelfs een webcam maanplaatje , zonder de spierpijn van EQ6-olympisch gewichtheffen, is dit een verrassend heerlijk instrument gebleken.

15cm F8 special paint Newton in aktie!!

Wat betreft die vermeende/gehoopte superieure optische kwaliteit betreft, daar kan ik nog geen definitief juigend eindoordeel over geven. Ik heb er nog net voor het ingaan van de  avondklok een heel plezante deep sky GoTo sessie mee gehad in de Biesbos.  Daarna, omdat de weergoden nog niet echt hebben willen “meespelen” en niet vanwege die achterlijke avondklok want die heb ik in relatie tot mijn geliefde astrohobby verkozen te negeren, heb ik er hier voor de deur….op straat(!)….wel een paar zeer bevredigende webcam-Maan(foto)sessies mee gehad!!

Voor zover ik het tot nu toe heb kunnen beoordelen zijn mijn eerste indrukken aangaande de prestaties het kakelverse Newtonneke in elk geval zeer positief!!

Wat betreft haar nieuwe uiterlijk…tja…daarover valt natuurlijk altijd en tegelijkertijd ook weer totaal niet over te twisten…”beauty is in the eye of the beholder” en meer van dat soort wijsheden…..maarre…….elke keer als ik mijn m(J)ancave “binnenstruikel” en mijn woestgekleurd 15cm Newtonnetje onder de oogjes krijg dan wordt ik, uw nedrig astroblogs-scribent, in elk geval zeer gelukkig….enne….geluk is me dunkt, zeker in deze zeiktijd, een innig te koesteren en schaars goedje. Afijn…tot zover mijn verhaal… Blijft allen gezond maar vooral toch gelukkig….salut!!

Share
Over Jan Brandt

Comments

  1. Roland Boudry zegt

    Wat een taal.
    Proficiat aan allen die dit tot het einde hebben gelezen…

  2. Angele van Oosterom zegt

    Informatief en onderhoudend ‘stukkie’ over de telescoop Jan. Met leuke foto’s. Maakt juist dat info met veel technische details prettig wegleest…

    • jan brandt zegt

      Hoi Angele,…mijn waarde zeer gewaardeerde collega Astroblogs epistel-auteur!!
      Dank je wel voor jouw vriendelijke woorden.
      Doet dit, grif toegegeven, immer grootschrijvend en lichtelijk alternatief “zingend” vogeltje heel veel deugd!!

  3. Erik den Toom zegt

    Eén dingetje: F/5 is F/5, daar heeft de diameter van de kijker verder helemaal geen invloed op. Bij een 15cm F/5 heb je net zo zeer een comacorrector nodig als bij een 30cm F/5. Het enige verschil is dat die 30cm F/5 een 2x zo grote brandpuntsafstand heeft en dus een kleiner beeldveld heeft.
    Als je met een 15cm F/5 zoveel zou willen zoomen dat je op het beeldveld van een 30cm F/5 uitkomt, dan heb je een 2x barlow nodig, en wordt de kijker dus effectief een F/10! Dus met de grote kijker vang je veel meer licht en zijn je opnames 4x zo snel klaar (2x diameter, dus 4x oppervlak, dus 4x zoveel licht!)

    Op een 15cm F/5 zul je precies even veel coma zien als op een 30cm F/5 behalve dat die 30cm kijker veel verder ingezoomd is.

    Gelukkig zijn er hele mooie comacorrectors te krijgen, bij mijn 15cm F/5 was het een wereld van verschil. Desalniettemin zou een 15cm F/8 of F/10 (een leuke TAL of maksutov bijvoorbeeld) erbij geweldig zijn als “planetkiller”.

    • Jan Brandt zegt

      Hoi Erik,
      Leuke reactie….bedankt daarvoor.
      Ik ben absoluut geen “optiek professional”, hoor… maar ik vind het gewoon heel boeiende materie waar ik me als nieuwsgierige amateur graag in wens te verdiepen…ter lering ende vermaak!!

      F5 is F5 en de daarbij behorende “coma-ellende” is inderdaad kijkeropening onafhankelijk…en dus zou formeel gezien inderdaad IEDERE Newton met een openingsverhouding van F5 of “erger nog” baat hebben bij een coma corrector waarvan er tegenwoordig gelukkig genoeg te koop zijn.
      Echter…. omdat het difractie schijfje, het kleinste puntje wat een kijker met een bepaalde objectiefdiameter kan produceren, uitsluitend afhankelijk c.q. omgekeerd evenredig is van die voornoemde objectiefdiameter zal in principe coma minder storend zichtbaar zijn in een 15cm F5 Newton dan in een 30cm F5 Newton. Het diffractie schijfje van een 15cm kijker is immers groter dan die van een 30cm.
      Een 15cmF5 Newton kan er wat “kijkgenoegen” dus net effe iets makkelijker mee wegkomen dan zijn grotere broers.
      Als je ooit een 15cmF8 TAL op de kop kan tikken…..DOEN!!! Optiek uit het land van “Oom Vladimir”….uitstekend astro-speelgoed….van harte aanbevolen….oh…enne… dat geldt trouwens ook voor (kleine) Maksutovjes…zulke leuke telescoopjes/telelenzen!!

      • Erik den Toom zegt

        Dat is zeker zo! Omdat het schijfje kleiner is valt de “comakomeet” sneller buiten het schijfje… Maar dat is dan ook weer echt een niveau hoger, op de grens van waar atmosferische omstandigheden (seeing) ons leven gaan verpesten… Het collimeren op een ster van een 15cm Newton is dus “makkelijker” omdat de kleinste collimatiefouten simpelweg worden gemaskeerd door de grotere diffractieschijf…

        En zeker weten dat dat mooie kijkers zijn! Ik verhuis binnenkort naar een huis in Rijswijk, met een dakterras. Ik hou van deep sky fotografie maar meer dan narrowband-imaging gaat het daar dankzij de tuinders in het Westland niet worden. Planeetfotografie is echter een heel ander verhaal, dus genoemde kijkers zijn daarvoor ideaal!

        Daarnaast heb ik nog een stoffige 30cm F/5 Dobson staan die erom smeekt opgeknapt te worden… Dus daar gaan ook zeker wat hemellichamen mee bestudeerd worden. Met die comacorrector…

        Wellicht tot een keer bij Robtics, als corona het land uit is!

Laat een antwoord achter aan Roland Boudry Reactie annuleren

*