29 maart 2024

Open sterrenhoop Hyaden is mogelijk uit elkaar getrokken door donkere materie

De kern van de open sterrenhoop Hyaden. Naar twee kanten zie je je getijdeslierten van uitgewaaierde sterren. Credit: ESA/Gaia/DPAC, CC BY-SA 3.0 IGO; acknowledgement: S. Jordan/T. Sagrista.

Waarnemingen met behulp van de Europese Gaia ruimtetelescoop aan de Hyaden, de meest nabije open sterrenhoop tot de zon, hebben laten zien dat de leden van de cluster in twee richtingen uit elkaar worden getrokken. Sterrenkundige Tereza Jerabkova (ESO) en haar team zijn in de Gaia gegevens gedoken, specifiek in de tweede datarelease (DR2) en de vroege derde datarelease (EDR3) en daaruit komt naar voren dat de sterren van de Hyaden naar twee tegenovergestelde richtingen uit elkaar worden getrokken. De Hyaden bevinden zich op slechts 153 lichtjaar afstand van de zon, gelegen in het sterrenbeeld Stier (Taurus), en is zo’n 600 á 700 miljoen jaar oud eh… jong. Met het blote oog zijn er van de cluster al enkele leden zichtbaar, te zien in een soort van V-vorm, maar met de telescoop blijken er honderden sterren bij te horen, verspreid in een gebied van ongeveer 60 lichtjaar groot, zo was al lang bekend.

De getijdeslierten blijken volgens de Gaia gegevens nog veel groter te zijn. Credit: ESA/Gaia/DPAC, CC BY-SA 3.0 IGO; acknowledgement: S. Jordan/T. Sagrista.

Maar nu blijkt uit het onderzoek van Jerabkova en haar team dat er in de Melkweg nog duizenden andere sterren zijn, die ooit hebben behoord tot de Hyaden, maar die er door de getijdewerking van een zeer zware, maar onzichtbare structuur uit getrokken zijn.

In twee slierten van wel duizenden lichtjaren lang zijn met Gaia die voormalige leden van de Hyaden teruggevonden. Daarnaast laten de Gaia gegevens zien dat er ook sterren worden vermist, iets dat niet kan zijn gebeurd door het ‘normale’ uiteenvallen van de sterrenhoop, iets dat continu het lot is van iedere sterrenhoop.

De simulaties die Jerabkova et al hebben gedaan laten zien dat de enorme getijdeslierten van de Hyaden ontstaan moeten zijn door de botsing met een massieve structuur van zo’n tien miljoen zonsmassa zwaar (zie de video’s hierboven). Zo’n structuur is echter niet te zien in de buurt van de zon. Vandaar dat ze denken dat het gaat om een zogeheten sub-halo van donkere materie, waarmee de Hyaden in botsing moet zijn gekomen. Modellen van sterrenstelsels gaan er van uit dat dergelijke wolken van donkere materie bijdragen aan het ontstaan en de verdere evolutie van de stelsels. Het vakartikel over de waarnemingen aan de Hyaden zal verschijnen in het tijdschrift Astronomy and Astrophysics, Bron: ESA.

Share

Comments

  1. Men is wel erg stellig dat het een trekkracht is en geen afstotende kracht; dan kom je uit op donkere energie die b.v. de oorzaak zou kunnen zijn van al die lege voids die men overal aantreft.

Laat een antwoord achter aan Nico Reactie annuleren

*