19 april 2024

Enorme uitbarsting waargenomen bij Proxima Centauri

Impressie van de krachtige uitbarsting van Proxima Centauri. Credit: NRAO/S. Dagnello

Sterrenkundigen hebben in 2019 gedurende veertig uur met maar liefst negen instrumenten, kijkend in verschillende golflengten, Proxima Centauri waargenomen en daarbij zagen ze de ster, die met een afstand van 4,24 lichtjaar na de zon de meest nabije ster is, op 1 mei 2019 een enorme uitbarsting meemaken. Bij die uitbarsting, welke door vijf van de negen instrumenten kon worden gevolgd, nam binnen enkele seconden de helderheid van Proxima Centauri in het ultraviolet met een factor 14.000 toe, honderd keer zo krachtig als de meest krachtige uitbarsting van de zon. Proxima Centauri is een rode dwerster van spectraaltype M, eentje die een grillig karakter heeft, zo bleek eerder al na een uitbarsting in 2018. Omdat er om de ster drie planeten draaien, waarvan eentje op de aarde lijkt, leek het de sterrenkundigen, die onder leiding stonden van Meredith MacGregor (Center for Astrophysics and Space Astronomy (CASA) + University of Colorado Boulder) goed om de ster te bestuderen en te kijken of we iets kunnen leren van dat grillige karakter van de ster. Dat resulteerde in die waarneemcampagne in 2019 met als oogst de vaststelling van de uitbarsting op 1 mei 2019, welke een record voor een M dwerg betekent.

Een andere impressie van de uitbarsting. Rechts een exoplaneet bij Proxima Centauri. Credit: NRAO/S. Dagnello

De uitbarsting duurde slechts zeven seconde en het was vooral in het UV- en radiogedeelte van het spectrum ook wel het mm-gebied genoemd, de golflengte bedraagt enkele millimeters), in mindere mate in het visuele deel ervan. De sterrenkundigen denken dat sterren als Proxima Centauri niet af en toe uitbarsten, maar dat ze dat dagelijks doen, meerdere keren per dag zelfs. Uitbarstingen zoals die van 1 mei 2019 kunnen funest zijn voor eventueel leven op planeten in de buurt van de ster. Een eventuele ozonlaag in de atmosfeer van zo’n planeet zou er door vernietigd kunnen worden. Aan de andere kant zou de energierijke straling óók chemische reacties op gang kunnen brengen, die juist de voorlopers van leven kunnen opleveren. Hier het vakartikel over de waarnemingen aan Proxima Centauri, onlangs gepubliceerd in the Astrophysical Journal Letters. Bron: ASU.

Share

Speak Your Mind

*