29 maart 2024

Hubble ziet hoe de zware exoplaneet PDS 70b aan het groeien is

Impressie van materie dat naar de planeet PDS 70b toevalt. Credits: NASA, ESA, STScI, Joseph Olmsted (STScI).

Het planetensysteem rondom de oranje dwergster PDS 70 is hier al vaker belicht in de Astroblogs. Er zijn al meer dan 4000 exoplaneten bekend, maar slechts een handjevol daarvan zijn direct gefotografeerd, 15 stuks om precies te zijn. Eén van die 15 is PDS 70b, een zware gasreus. PDS 70 staat slechts 370 lichtjaar van ons vandaan in de richting van het sterrenbeeld Centaurus en omdat PDS 70b zo groot is kan men ‘m zien met de Hubble ruimtetelescoop. Samen met een andere planeet bevindt PDS 70b zich in de omringende stof- en gasschijf rondom de ster en met een leeftijd van zo’n vijf miljoen jaar is hij erg jong. Hij heeft de massa van Jupiter.

Credits: Joseph DePasquale (STScI)

Een team van sterrenkundigen onder leiding van Yifan Zhou (University of Texas in Austin) heeft de planeet in ultraviolet licht met Hubble bekeken en daarmee kon men voor het eerst een inschatting maken van de snelheid waarmee de planeet groeit door de inval van materie vanuit de gas- en stofschijf rondom de ster (zie de foto hierboven). Men schat in dat als die snelheid komende miljoen jaar zo blijft de planeet met niet meer dan een duizendste van de massa van Jupiter zal groeien. Niet alleen de ster heeft zo’n schijf, de planeet PDS 70b heeft er vermoedelijk zelf ook eentje – de allereerste ontdekte circumplanetaire stofschijf – en via magnetische veldlijnen stroomt materiaal vanuit die schijf naar de planeet toe.

SPHERE-opname van de planeet PDS 70b, de vlek rechts naast de zwart gemaakte ster PDS 70. Credit: ESO/A. Müller et al.

PDS 70b staat net zo ver van z’n ster vandaan als Uranus van de zon staat. Hier het vakartikel over de waarnemingen aan PDS 70b, verschenen in the Astronomical Journal in april. Bron: NASA.

Share

Speak Your Mind

*