28 maart 2024

Weer is zo’n mysterieuze ORC ontdekt, dit keer mogelijk gelinkt aan een elliptisch sterrenstelsel

De contouren laten de radiostraling zien van ORC J0102–2450., vastgelegd door ASKAP en bovenop een foto gemaakt met de Dark Energy Survey (DES). Credit: ASKAP/CSIRO/DES.

Opnieuw hebben sterrenkundigen een ORC ontdekt, een ‘odd radio circle’. Het zijn mysterieuze grote cirkelvormige gebieden in het heelal die alleen radiostraling uitzenden en geen andere straling, zoals zichtbaar licht, UV- en röntgenstraling. Ze zijn extragalactisch, dat wil zeggen gelegen buiten de Melkweg. Met de ontdekking van ORC J0102–2450, zoals de nieuwste ORC heet, zijn er nu vijf stuks bekend in het heelal. Hij werd ontdekt met de Australian Square Kilometre Array Pathfinder (ASKAP), een set van aan elkaar verbonden radiotelescopen in Australië, door een team sterrenkundigen onder leiding van Bärbel S. Koribalski (Australia Telescope National Facility). De frekwentie waarop de radiostraling werd gedetecteerd was 944 MHz. ORC J0102–2450 is 978.000 lichtjaar in diameter (schijnbare diameter 70″), dus het is een enorm object. Men denkt dat de ORC verbonden is aan het elliptische sterrenstelsel DES J010224.33–245039.5, dat in het midden van de ORC staat. Bij twee andere ORC’s werd ook al zo’n centraal ellipsstelsel aangetroffen.

Enkele van de radioschotels van ASKAP. Credit: ASKAP.

Sterrenkundigen hebben drie mogelijke verklaringen voor wat ORC precies zijn. Ten eerste zou het kunnen gaan om een groot radiostelsel, dat meestal naar twee kanten toe uutbarst en waarvan we tegen één van de uiteinden aankijken. Ten tweede zou de ring het resultaat kunnen zijn van een enorme schokgolf, die veroorzaakt is door de botsing van twee superzware zwarte gaten. En het derde scenario zegt dat de ORC’s kunnen ontstaan door de interactie tussen radiostelsels en het intergalactisch medium (IGM), het gas en stof tussen de sterrenstelsels. De onderzoekers stellen voor dat met LOFAR in West-Europa precisiewaarnemingen aan de ORC’s worden gedaan (resolutie: 6″), waardoor men meer te weten kan komen over deze zeldzame objecten. Bron: Phys.org.

Share

Speak Your Mind

*